- Email: [email protected]
Analiza częstości występowania paciorkowców β-hemolizujących u chorych leczonych w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie w latach 2008–2009
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES
263
Analiza czÚstoĂci wystÚpowania paciorkowców ß-hemolizujÈcych u chorych leczonych w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie w latach 2008–2009 Analysis of frequency of E-haemolytic streptococci in patients treated at the Institute of Mother and Child in Warsaw in years 2008–2009 Alicja Grzesik, Barbara Pruszyñska, Agnieszka Wolska, Monika Kwiatkowska, Joanna uczko STRESZCZENIE W latach 2008–2009 wykonano 18 014 posiewów bakteriologicznych od pacjentów leczonych w klinikach i poradniach Instytutu Matki i Dziecka. Przeanalizowano czÚstoĂÊ wystÚpowania poszczególnych gatunków paciorkowców E-hemolizujÈcych na wybranych oddziaïach oraz porównano ich wraĝliwoĂÊ na niektóre antybiotyki. Paciorkowce E-hemolizujÈce wyhodowano z 511 próbek, co stanowi 2,84% wszystkich posiewów. WĂród wyizolowanych paciorkowców E-hemolizujÈcych dominowaï Streptococcus agalactiae (357 izolacji), Streptococcus pyogenes zostaï wyizolowany ze 120 próbek. Szczepy Streptococcus agalactiae charakteryzowaïy siÚ wysokÈ wraĝliwoĂciÈ na ampicylinÚ i penicylinÚ (100% szczepów), na nitrofurantoinÚ i chloramfenikol (ok. 98% szczepów), wysokÈ wraĝliwoĂÊ uzyskano teĝ dla erytromycyny i klindamycyny – 74% szczepów wraĝliwych. WraĝliwoĂÊ wyizolowanych szczepów Streptococcus pyogenes ksztaïtowaïa siÚ podobnie. Sïowa kluczowe: Sterptococcus agalactiae, Sterptococcus pyogenes
SUMMARY In 2008–2009, 18 014 bacteriological cultures were performed, from patients hospitalised in clinics of the Institute of Mother and Child. Frequency of E-haemolytic streptococci in selected wards, and sensitivity to certain antibiotics were analysed. E-haemolytic streptococci were cultured from 511 samples (2.84% of all cultures), Streptococcus agalactiae was dominated (357 isolates), Streptococcus pyogenes was isolated from 120 samples. Streptococcus agalactiae strains were in 100% sensitive to ampicillin and to penicillin, to nitrofurantoin and to chloramphenicol in 98%, to erythromycin and to clindamycin in 74%. Sensitivity of Streptococcus pyogenes was similar. Key words: Sterptococcus agalactiae, Sterptococcus pyogenes
WstÚp 3PE[BK 4USFQUPDPDDVT QBDJPSLPXDF TLVQJB LBUBMB [PVKFNOF (SBNEPEBUOJF [JBSOJBLJ P SËOZDI XB vDJXPvDJBDI GFOPUZQPXZDI J HFOPUZQPXZDI *DI SË OJDPXBOJF X QSBLUZDF NJLSPCJPMPHJD[OFK PQJFSB TJÂ N JO OB PLSFvMFOJV SPE[BKV IFNPMJ[Z OB BHBS[F [ LSXJ D E MVC J %BMT[B JEFOUZGJLBDKB QBDJPSLPX DËXEIFNPMJ[VKDZDIXZLPS[ZTUVKFSËOJDFXCVEP XJFXJFMPDVLSV$ TLBEOJLBvDJBOZLPNËSLPXFKUZDI CBLUFSJJ J E[JFMJ UFO SPE[BK OB T[FSFH HSVQ " # $ ' J ( -BODFGJFME %MB OJFLUËSZDI HBUVOLËX OQ 4 QZPHFOFTHS" 4BHBMBDUJBFHS# QPE[JBUFOTQFOJB SËXOJFXZNPHJUBLTPOPNJD[OF "LUVBMOJFXJBEPNP FUFTBNFHSVQPXFBOUZHF OZ XH -BODFGJFME NPH CZ¾ XZLB[ZXBOF V JOOZDI HBUVOLËX1BDJPSLPXDFEIFNPMJ[VKBDF[HSVQ" # $ J(XZXPVKXJÂLT[Pv¾[BLBFÉQBDJPSLPXDPXZDI 4USFQUPDPDDVT QZPHFOFT QBDJPSLPXJFD HSVQZ " KFTUQS[ZD[ZOXJFMVEPCS[F[OBOZDIJOGFLDKJ UBLJDI KBL[BQBMFOJFHBSEBJ NJHEBLËX [BQBMFOJFXÂ[ËX DIPOOZDI [BQBMFOJF VDIB vSPELPXFHP SPQOF [BQB MFOJF TLËSZ J ULBOLJ QPETLËSOFK SËB B UBLF XJFMV P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
DJÂLJDI DIPSËC EP LUËSZDI OBMF QPOJDB [BQB MFOJF LPvDJ J T[QJLV NBSUXJD[F [BQBMFOJF QPXJÂ[J TFQTB J [FTQË XTUS[TV UPLTZD[OFHP PSB[ CBSE[P S[BELP [BQBMFOJFPQPONË[HPXPSE[FOJPXZDI/PTJ DJFMTUXPUFHPQBDJPSLPXDBXZTUÂQVKFHËXOJFVE[JFDJ q
V EPSPTZDI KFTU [OBD[OJF OJT[F +BLP TLBEOJL NJLSPGMPSZ ESËH PEEFDIPXZDI 4 QZPHFOFT NPF QPXPEPXB¾ [BLBFOJB X QS[ZQBELV PCOJPOFK PEQPSOPvDJ PSHBOJ[NV D[PXJFLB KBLP QPXJLBOJF DIPSPCZ XJSVTPXFK MVC CBLUFSZKOFK MVC [BCVS[FOJB X SËXOPXBE[F NJLSPGMPSZ GJ[KPMPHJD[OFK 0EMFHZNJ X D[BTJF OBTUÂQTUXBNJ QS[FCZUZDI [BLBFÉ QBDJPS LPXDFN SPQPUXËSD[ZN T HPSD[LB SFVNBUZD[OB JPTUSFLÂCVT[LPXF[BQBMFOJFOFSFLqDIPSPCZPQPE PVJNNVOPMPHJD[OZN 4USFQUPDPDVVT BHBMBDUJBF UP HBUVOFL QBDJPSLPX DËX EIFNPMJ[VKDZDI [BMJD[BOZ EP HSVQZ TFSPMP HJD[OFK# HSPVQ#4USFQUPDPDDVT (#4 1BDJPSLPXDF HSVQZ # T OBKXBOJFKT[ZN D[ZOOJLJFN FUJPMPHJD[ OZNPLPPQPSPEPXZDI[BLBFÉCBLUFSZKOZDI XUZN CBLUFSJFNJJ [BQBMFOJB PXPEOJ [BQBMFOJB FOEPNF
Pediatr Pol 2011; 86(3): 263–267 © 2011 by Polskie Towarzystwo Pediatryczne Otrzymano/Received: 20.02.2011 Zaakceptowano do druku/Accepted: 29.03.2011 Centralne Laboratorium, Samodzielna Pracownia Mikrobiologii Kierownik: dr Leszek Soluch KonĠikt interesu/ ConĠicts of interest: Autorzy pracy nie zgïaszajÈ konĠiktu interesów Adres do korespondencji/ Address for correspondence: Centralne Laboratorium, Samodzielna Pracownia Mikrobiologii, Instytut Matki i Dziecka ul. Kasprzaka 17a 01-211 Warszawa Tel. (22) 32 77 171 e-mail: [email protected]
264
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES USJVN [BLBFOJBESËHNPD[PXZDIVDJÂBSOZDIPSB[ NJFKTDPXZDIJVPHËMOJPOZDI[BLBFÉVOPXPSPELËX <> 4UPTVOLPXP S[BELP XZXPVK POF [BLBFOJB VTUBST[ZDIE[JFDJ OJFDJÂBSOZDILPCJFUPSB[VNÂ D[Z[O <> 1PNJNP SP[XPKV BOUZCJPUZLPUFSBQJJ PSB[ XQSPXBE[FOJB NFUPE [BQPCJFHBOJB [BLBFOJPN JO GFLDKFQBDJPSLPXDPXFOBEBMTUBOPXJQPXBOZQSP CMFN X QFSJOBUPMPHJJ 1SBXEPQPEPCOJF QBDJPSLPXDF TTUBZNTLBEOJLJFNGMPSZQS[FXPEVQPLBSNPXF HP PECZUV J QPDIXZ B TUPQJFÉ CF[PCKBXPXFK LPMP OJ[BDKJ QPDIXZ PSB[ PECZUOJDZ V LPCJFU DJÂBSOZDI PDFOJBTJÂOBEP<>%VFSËOJDFXPETFULV OPTJDJFMTUXB 4USFQUPDPDDVT BHBMBDUJBF [BMFOF T PE XJFLV DJÂBSOZDI PLSFTV DJZ J NJFKTD [ LUËSZDI QPCJFSBOP NBUFSJB CJPMPHJD[OZ /BKXZT[Z XTQË D[ZOOJL V[ZTLVKF TJÂ QS[Z QPCJFSBOJV QPTJFXËX [SËOZDINJFKTD QPDIXB PECZU NPD[ JXZTJFXJFOB TQFDKBMOFQPEPBTFMFLDZKOFJX[CPHBDPOF0LPPQP SPEPXBLPMPOJ[BDKB(#4NBULJKFTUOBKXBOJFKT[ZN D[ZOOJLJFN SZ[ZLB XZTUQJFOJB [BLBFOJB QBDJPS LPXDPXFHPVOPXPSPELB BT[D[FHËMOJFKFHPPENJBOZ XD[FTOFK <> 8 QS[ZQBELV NBUFL TLPMPOJ[PXBOZDI SZ[ZLPLPMPOJ[BDKJOPXPSPELBXZOPTJPLPPq +FFMJ OJF NB D[ZOOJLËX TQS[ZKBKDZDI [BLBFOJV XËXD[BT SZ[ZLP [BDIPSPXBOJB OPXPSPELB XZOPTJ q<> $IPSPCB QBDJPSLPXDPXB P XD[FTOZN QPD[ULV SP[XJKBTJÂXDJHVQJFSXT[FHPUZHPEOJBZDJBE[JFD LB [XZLMF EP I QP VSPE[FOJV <> 0CKBXJB TJÂ CBLUFSJFNJ qQS[ZQBELËX J[BQBMFOJFNQVD q QS[ZQBELËX <> ;BQBEBMOPv¾ OB XD[FTOF [BDIPSPXBOJB V XD[FvOJBLËX KFTU QSBXEPQPEPCOJF TQPXPEPXBOB OJFEPCPSFN PQTPOJO J PHSBOJD[POZN QS[FLB[ZXBOJFN QS[FDJXDJB QS[F[ NBULÂ 0CKBXZ QËyOFK DIPSPCZ QBDJPSLPXDPXFK PL QS[ZQBE LËX XZTUÂQVK [B[XZD[BK NJÂE[Z B UZHPEOJFN ZDJB OBKD[ÂvDJFK KFTU UP [BQBMFOJF PQPO NË[HPXP SE[FOJPXZDI MVC QPTPD[OJDB 0QËyOJPOF [BLBFOJB QBDJPSLPXDPXF PSB[ [BLBFOJB V EPSPTZDI [ XZKU LJFN DJÂBSOZDI D[ÂTUP T [XJ[BOF [ OJFEPCPSBNJ PEQPSOPvDJ<>8PTUBUOJDIMBUBDI HEZLPCJFUZ[HSVQ SZ[ZLBPCKÂUPGBSNBLPUFSBQJQSPGJMBLUZD[O D[ÂTUPv¾ XZTUÂQPXBOJB XD[FTOZDI [BLBFÉ QBDJPSLPXDPXZDI [OBD[OJF [NBMBB J XZOPTJ PCFDOJF XFEVH SËOZDI BVUPSËX qZXPVSPE[POZDIE[JFDJ
Cel $FMFNQSBDZCZBBOBMJ[BD[ÂTUPvDJXZTUÂQPXBOJBQB DJPSLPXDËX EIFNPMJ[VKDZDI XvSËE QBDKFOUËX *.J% XMBUBDIqPSB[BOBMJ[BJDIMFLPXSBMJXPvDJ 1S[ZT[B TLVUFD[OBQSFXFODKB[BLBFÉQBDJPSLPXDP XZDIQPXJOOBPQJFSB¾TJÂOBTUBMFBLUVBMJ[PXBOZDI EBOZDI EPUZD[DZDI XZTUÂQPXBOJB UZDI QBDJPSLPX DËX KBL SËXOJF QPKBXJBOJB TJÂ OPXZDI NFDIBOJ [NËXPQPSOPvDJOBMFLJ
Materiaï i metody .BUFSJBEPCBEBÉQPDIPE[JPEQBDKFOUËXMFD[POZDI X QPSBEOJBDI J LMJOJLBDI *OTUZUVUV .BULJ J %[JFDLB X8BST[BXJFXMBUBDIq0HËFNXUZND[B TJF XZLPOBOP QPTJFXËX CBLUFSJPMPHJD[OZDI #BEBOZNNBUFSJBFNCZZXZNB[Z[VLBEVNPD[P XPQDJPXFHP ESËHPEEFDIPXZDI SBO VDIB KBLSËX OJFLB LSFXPSB[LPÉDËXLJESFOËXJDFXOJLËX 1PTJFXZNJLSPCJPMPHJD[OFXZLPOZXBOFCZZ[HPE OJF [ QSPDFEVSBNJ PCPXJ[VKDZNJ X 1SBDPXOJ .J LSPCJPMPHJJ *.J% [ XZLPS[ZTUBOJFN NJO QPEPZ BHBSPXZDI$PMVNCJBBHBS[LSXJCBSBOJJ$P MVNCJB $/" BHBS [ LSXJ CBSBOJ &NBQPM 4Q [ PP (SBTP ,PMPOJF XZLB[VKDF IFNPMJ[Â UZQV E QPEEBXBOPEBMT[FK T[D[FHËPXFKBOBMJ[JF *EFOUZGJLBDKÂ QBDJPSLPXDËX EIFNPMJ[VKDZDI QS[FQSPXBE[BOP [B QPNPD LPNFSDZKOZDI [FTUBXËX CJPDIFNJD[OZDI CJP.ÁSJFVY 'SBODKB
LPNFSDZKOZDI [FTUBXËX MBUFLTPXZDI 0YPJE PSB[ SVUZOPXZDI UF TUËX EJBHOPTUZD[OF UFTU $".1 UFTU [ CBDZUSBDZO %P XTUÂQOFK JEFOUZGJLBDKJ 4USFQUPDPDDVT BHBMBDUJBF [QSËCFLQPDIPE[DZDI[VLBEVNPD[PXPQDJPXFHP VZXBOP HPUPXFHP QPEPB DISPNPHFOOFHP $)30 .BHBS4USFQ# (SBTP -FLPXSBMJXPv¾ XZIPEPXBOZDI ESPCOPVTUSPKËX P[OBD[BOPNFUPEEZGV[ZKOPLSLPXOBQPEPBDI .VFMMFS)JOUPO**BHBS[EPEBULJFNLSXJCBSBOJFK (SBTP
TUPTVKD[BXJFTJOÂCBLUFSZKOPHÂTUPvDJ .D'BSMBOEB *OLVCBDKÂ QSPXBE[POP X UFNQ $ QS[F[qIXBUNPTGFS[F$0 %P BOBMJ[Z MFLPXSBMJXPvDJ XZLPS[ZTUBOP LSLJ [BXJFSBKDF OBTUÂQVKDF DIFNJPUFSBQFVUZLJ BNQJDZ MJOB H
QFOJDZMJOB *6
FSZUSPNZDZOB H
LMJOEBNZDZOB H
OJUSPGVSBOUPJOB H
DIMP SBNGFOJLPM H
DJQSPGMPLTBDZOB H 8ZOJLJ P[OBD[FÉ MFLPXSBMJXPvDJ T[D[FQËX JOUFSQSFUPXBOP XH[BMFDFÉ$-4* EBXOF/$$-4 [SPLVJ
Wyniki 8 MBUBDI q XZLPOBOP QPTJFXËX CBLUFSJPMPHJD[OZDI PE QBDKFOUËX MFD[POZDI X LMJOJ LBDI J QPSBEOJBDI *OTUZUVUV .BULJ J %[JFDLB 1S[F BOBMJ[PXBOP D[ÂTUPv¾ XZTUÂQPXBOJB QPT[D[FHËMOZDI HBUVOLËXQBDJPSLPXDËXEIFNPMJ[VKDZDIOBXZCSB OZDI PEE[JBBDI PSB[ QPSËXOBOP JDI XSBMJXPv¾ OB OJFLUËSFBOUZCJPUZLJ1BDJPSLPXDFEIFNPMJ[VKDFXZ IPEPXBOP[QSËCFL DPTUBOPXJ XT[ZTULJDI QPTJFXËX /BKXJÂDFKJ[PMBUËXQBDJPSLPXDËXEIFNPMJ[VKDZDI QPDIPE[JP[,MJOJLJ1PPOJDUXBJ(JOFLPMPHJJJ[1P SBEOJ1PPOJD[P(JOFLPMPHJD[OFK8QP[PTUBZDILMJ OJLBDIJQPSBEOJBDIJMPv¾UZDIJ[PMBUËXCZB[CMJPOB JXZOPTJBPE EP 3ZD 8vSËE XZJ[PMPXBOZDI QBDJPSLPXDËX EIFNP MJ[VKDZDI EPNJOPXB 4US BHBMBDUJBF q J[PMBDKJ P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES
2,6%
100,0%
7,9%
90,0% 80,0%
6,9%
70,0% 60,0% 8,5%
57,9%
Kl. Poł. i P. Gin.
50,0%
Kl. Ped.
40,0%
Kl. Neon. i ITN
30,0%
P. Muk. 9,3%
P. Imm. P. Otol.
20,0% 10,0% 0,0%
Inne
Kl. Poł. i Kl. Neon. Kl. Ped. P. Gin. i ITN
6,9%
Str. agalactiae
Ryc. 1. Procentowy udziaï paciorkowców E-hemolizujÈcych w poszczególnych klinikach i poradniach Instytutu Matki i Dziecka w latach 2008–2009 Kl. Poï. – Klinika Poïoĝnictwa i Ginekologii Kl. Ped. – Klinika Pediatrii Kl. Neon. i ITN – Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka P. Gin. – Poradnia Poïoĝniczo-Ginekologiczna P. Muk. – Poradnia Mukowiscydozy P. Imm. – Poradnia Immunologiczna P. Otol. – Poradnia Otolaryngologiczna
P. Muk.
Str. pyogenes
P. Imm.
P. Otol.
Inne
Str. gr. CFG
Ryc. 3. Procentowy udziaï poszczególnych gatunków paciorkowców E-hemolizujÈcych wyizolowanych w poszczególnych klinikach i poradniach Instytutu Matki i Dziecka w latach 2008–2009 Kl. Poï. – Klinika Poïoĝnictwa i Ginekologii Kl. Ped. – Klinika Pediatrii Kl. Neon. i ITN – Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka P. Gin. – Poradnia Poïoĝniczo-Ginekologiczna P. Muk. – Poradnia Mukowiscydozy P. Imm. – Poradnia Immunologiczna P. Otol. – Poradnia Otolaryngologiczna
20,0% 18,0%
6,6% 16,0% 14,0% 12,0%
23,5%
10,0%
Str. agalactiae
8,0%
Str. pyogenes
6,0%
Str. gr. CFG
4,0%
69,8%
2,0% 0,0% Kl. Poł. i Kl. Neon. i P. Gin. ITN
Ryc. 2. Procentowy udziaï poszczególnych gatunków paciorkowców E-hemolizujÈcych wyizolowanych od pacjentów hospitalizowanych w Instytucie Matki i Dziecka w latach 2008–2009
8JÂLT[Pv¾ J[PMBUËX QPDIPE[JB [ QPTJFXËX [ ,MJOJLJ 1PPOJDUXB J (JOFLPMPHJJ J [ 1PSBEOJ 1PP OJD[P(JOFLPMPHJD[OFKPSB[[,MJOJLJ/FPOBUPMPHJJJ*O UFOTZXOFK5FSBQJJ/PXPSPELB4USQZPHFOFT[PTUBXZ J[PMPXBOZ[FQSËCFL *[PMBUZUFQPDIPE[JZ HËXOJF[QPTJFXËX[1PSBEOJ0UPMBSZOHPMPHJD[OFKJ1P SBEOJ *NNVOPMPHJD[OFK B UBLF [ ,MJOJLJ 1FEJBUSJJ J [ 1PSBEOJ .VLPXJTDZEP[Z 1BDJPSLPXDF OBMFDF EP HSVQZ$ ' (XZIPEPXBOP[QSËCFL 1PXZ T[FXZOJLJ[JMVTUSPXBOPOB3ZDJ3ZD $[ÂTUPv¾ XZTUÂQPXBOJB QBDJPSLPXDËX EIFNPMJ [VKDZDI X QPT[D[FHËMOZDI LMJOJLBDI J QPSBEOJBDI QS[FETUBXJB3ZD/BKXZT[ZPETFUFLQBDJPSLPXDËX EIFNPMJ[VKDZDI [BPCTFSXPXBOP X 1PSBEOJ 0UPMB P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
Kl. Ped.
P. Muk.
P. Imm.
P. Otol.
Inne
Ryc. 4.CzÚstoĂÊ wystÚpowania dodatnich posiewów paciorkowców E-hemolizujÈcych w klinikach i poradniach Instytutu Matki i Dziecka w latach 2008–2009 Kl. Poï. – Klinika Poïoĝnictwa i Ginekologii Kl. Ped. – Klinika Pediatrii Kl. Neon. i ITN – Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka P. Gin. – Poradnia Poïoĝniczo-Ginekologiczna P. Muk. – Poradnia Mukowiscydozy P. Imm. – Poradnia Immunologiczna P. Otol. – Poradnia Otolaryngologiczna
SZOHPMPHJD[OFK8ZIPEPXBOPKF[QSBXJFXT[ZTU LJDI QPTJFXËX XZLPOBOZDI X CBEBOZN QS[FE[JBMF D[BTPXZNXUFKQPSBEOJ%Pv¾XZTPLJPETFUFL V[ZTLBOPSËXOJFX,MJOJDF1PPOJDUXBJ(JOFLPMPHJJ PSB[X1PSBEOJ(JOFLPMPHJD[OFK 1SPDFOUPXZVE[JBQPT[D[FHËMOZDIHBUVOLËXQB DJPSLPXDËXEIFNPMJ[VKDZDIXXZCSBOZDINBUFSJB BDI LMJOJD[OZDI QS[FETUBXJB 3ZD 4US BHBMBDUJBF EPNJOPXBXQPTJFXBDI[VLBEVNPD[PXPQDJPXFHP XZNB[Z[LBOBVT[ZKLJNBDJDZ XZNB[Z[KBNZNB DJDZ XZNB[Z [ QPDIXZ XZNB[Z [ PECZUV XZNB[Z
265
266
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES
90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Str. agalactiae
Str. pyogenes
Str. gr.CFG
drogi oddechowe inne
układ moczowo-płciowy wymazy z ucha
Ryc. 5. Procentowy udziaï poszczególnych gatunków paciorkowców E-hemolizujÈcych w wybranych materiaïach klinicznych
100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0%
[SPQOJBHSVD[PV#BSUPMJOJFHP qTUBOPXJXT[ZTU LJDIXZJ[PMPXBOZDIQBDJPSLPXDËXEIFNPMJ[VKDZDI OBUPNJBTUXXZNB[BDI[VDIBqPLPP8QPTJF XBDI[ESËHPEEFDIPXZDI XZNB[Z[HBSEB XZNB [Z [ NJHEBLËX QMXPDJOB EPNJOPXB 4US QZPHFOFT JQBDJPSLPXDF[HSVQZ$ ' ( TUBOPXJDPEQPXJFEOJP J XT[ZTULJDI XZJ[PMPXBOZDI QBDJPSLPX DËXEIFNPMJ[VKDZDI 1S[FBOBMJ[PXBOPSËXOJFXSBMJXPv¾XZIPEPXB OZDIT[D[FQËXOBXZCSBOFBOUZCJPUZLJ4[D[FQZ4US BHBMBDUJBF DIBSBLUFSZ[PXBZ TJÂ XZTPL XSBMJXP vDJOBBNQJDZMJOÂJQFOJDZMJOÂ T[D[FQËX PSB[ OB OJUSPGVSBOUPJOÂ J DIMPSBNGFOJLPM PL T[D[F QËX %Pv¾XZTPLXSBMJXPv¾V[ZTLBOPSËXOJFEMB FSZUSPNZDZOZJLMJOEBNZDZOZqT[D[FQËXXSB MJXZDI 3ZD 8SBMJXPv¾ XZJ[PMPXBOZDI T[D[FQËX 4US QZPHF OFTQS[FETUBXJBTJÂQPEPCOJF6[ZTLBOPXSB MJXPvDJ OB BNQJDZMJOÂ QFOJDZMJOÂ OJUSPGVSBOUPJOÂ J DIMPSBNGFOJLPM PSB[XZTPL XSBMJXPv¾ OB FSZUSP NZDZOÂJLMJOEBNZDZOÂqT[D[FQËX 3ZD 8SBMJXPv¾ OB DJQSPGMPLTBDZOÂ X QS[ZQBELV 4USBHBMBDUJBFXZOJPTBPL BXQS[ZQBELV4US QZPHFOFT
50,0% 40,0%
Wnioski
30,0% 20,0% 10,0% 0,0% AM
P wrażliwy
E
CC
średniowrażliwy
F/M
C
CIP
oporny
Ryc. 6. WraĝliwoĂÊ wyhodowanych szczepów Str. agalactiae na wybrane antybiotyki AM – ampicilina; P – penicylina; E – erytromycyna; CC – clindamycin; F/M – nitrofurantoina; C – chloramphenicol; CIP – ciproĠoxacin
4USFQUPDPDDVT BHBMBDUJBF KFTU KFEOZN [ OBKD[ÂvDJFK J[PMPXBOZDI ESPCOPVTUSPKËX X PCSÂCJF VLBEV NPD[PXPQDJPXFHP 8D[FTOB JEFOUZGJLBDKB LPMPOJ[BDKJ 4US BHBMBDUJBF QP[XBMB OB VLJFSVOLPXBO PCTFSXBDKÂ PCKBXËX LMJOJD[OZDIJNPOJUPSPXBOJFXZLBEOJLËX[BLBF OJBVOPXPSPELËX 1PUXJFSE[POPXZTPL XSBMJXPv¾QBDJPSLPX DËXEIFNPMJ[VKDZDIOBBNQJDZMJOÂJQFOJDZMJOÂ
PiĂmiennictwo
100,0%
)FD[LP 1 /JFNJFD 5 -BVUFSCBDI 3 1S[POEP.PSEBSTLB
90,0%
) 4USVT . %S[FXJFDLJ " #S[ZDIDZ8PDI . ;BMFDFOJB
80,0%
EPUZD[DFXZLSZXBOJBOPTJDJFMTUXBQBDJPSLPXDËXHSVQZ#
70,0%
(#4 VLPCJFUXDJZJ[BQPCJFHBOJB[BLBFOJPNVOPXP
60,0%
SPELËXTQPXPEPXBOZNQS[F[UFOESPCOPVTUSËK ;BLBFOJB
50,0%
40,0%
4BNVFM1(PUPGG;BLBFOJBQBDJPSLPXDBNJHSVQZ#VOP XPSPELËX 1FEJBUSJBQP%ZQMPNJF q
30,0% 20,0%
%SFXT, /JFNJFD5 4FSFNBL.SP[JLJFXJD[" ,PXBMTLB#
10,0%
;BLBFOJB QFSJOBUBMOF q QBDJPSLPXDF CFUB IFNPMJ[VKDF .FEZDZOB8JFLV3P[XPKPXFHP q
0,0% AM
P E CC F/M C wrażliwy średniowrażliwy oporny
CIP
Ryc. 7. WraĝliwoĂÊ wyhodowanych szczepów Str. pyogenes na wybrane antybiotyki AM – ampicilina; P – penicylina; E – erytromycyna; CC – clindamycin; F/M – nitrofurantoina; C – chloramphenicol; CIP – ciproĠoxacin
4USË[JL4BEFDLB& /BQJFSBMTLB. 4BEFDLJ1;BLBFOJB 4USFQUPDPDDVTBHBMBDUJBFVOPXPSPELËX 1PTUÂQZ/FPOBUP MPHJJ q 1VSJGJDBDJPO'5 "MJTUBJS(410LPPQPSPEPXF[BLBFOJB QBDJPSLPXDBNJHSVQZ#QS[FT[Pv¾ UFSByOJFKT[Pv¾JQS[Z T[Pv¾ 1FEJBUSJBQP%ZQMPNJF P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES ,VGFM, ,PSOBDLB,.;BLBFOJBQBDJPSLPXDBNJHSVQZ#
BCJDLB% *[EFCTLJ3 )SZOJFXJD[83FLPNFOEBDKFEPCP
VOPXPSPELËX $IPSPCZ0LSFTV/PXPSPELPXFHP
SVUFTUËXEPP[OBD[BOJBXSBMJXPvDJCBLUFSJJOBBOUZCJP
q
UZLJJDIFNJPUFSBQFVUZLJ0[OBD[BOJFXSBMJXPvDJ[JBSOJB
)SZOJFXJD[ 8 4VMJLPXTLB " 4[D[ZQB , 4LPD[ZÉTLB "
LËX (SBNEPEBUOJDI ,SBKPXZ 0vSPEFL 3FGFSFODZKOZ ET
|VD[BL,BEVCPXTLB " (OJBELPXTLJ . 3FLPNFOEBDKF
-FLPXSBMJXPvDJ %SPCOPVTUSPKËX /BSPEPXFHP *OTUZUVUV
EPCPSVUFTUËXEPP[OBD[BOJBXSBMJXPvDJCBLUFSJJOBBO
-FLËX 8BST[BXB
UZCJPUZLJ J DIFNJPUFSBQFVUZLJ ,SBKPXZ 0vSPEFL 3FGFSFO DZKOZ ET -FLPXSBMJXPvDJ %SPCOPVTUSPKËX /BSPEPXFHP *OTUZUVUV-FLËX 8BST[BXB
P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
267
263
Analiza czÚstoĂci wystÚpowania paciorkowców ß-hemolizujÈcych u chorych leczonych w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie w latach 2008–2009 Analysis of frequency of E-haemolytic streptococci in patients treated at the Institute of Mother and Child in Warsaw in years 2008–2009 Alicja Grzesik, Barbara Pruszyñska, Agnieszka Wolska, Monika Kwiatkowska, Joanna uczko STRESZCZENIE W latach 2008–2009 wykonano 18 014 posiewów bakteriologicznych od pacjentów leczonych w klinikach i poradniach Instytutu Matki i Dziecka. Przeanalizowano czÚstoĂÊ wystÚpowania poszczególnych gatunków paciorkowców E-hemolizujÈcych na wybranych oddziaïach oraz porównano ich wraĝliwoĂÊ na niektóre antybiotyki. Paciorkowce E-hemolizujÈce wyhodowano z 511 próbek, co stanowi 2,84% wszystkich posiewów. WĂród wyizolowanych paciorkowców E-hemolizujÈcych dominowaï Streptococcus agalactiae (357 izolacji), Streptococcus pyogenes zostaï wyizolowany ze 120 próbek. Szczepy Streptococcus agalactiae charakteryzowaïy siÚ wysokÈ wraĝliwoĂciÈ na ampicylinÚ i penicylinÚ (100% szczepów), na nitrofurantoinÚ i chloramfenikol (ok. 98% szczepów), wysokÈ wraĝliwoĂÊ uzyskano teĝ dla erytromycyny i klindamycyny – 74% szczepów wraĝliwych. WraĝliwoĂÊ wyizolowanych szczepów Streptococcus pyogenes ksztaïtowaïa siÚ podobnie. Sïowa kluczowe: Sterptococcus agalactiae, Sterptococcus pyogenes
SUMMARY In 2008–2009, 18 014 bacteriological cultures were performed, from patients hospitalised in clinics of the Institute of Mother and Child. Frequency of E-haemolytic streptococci in selected wards, and sensitivity to certain antibiotics were analysed. E-haemolytic streptococci were cultured from 511 samples (2.84% of all cultures), Streptococcus agalactiae was dominated (357 isolates), Streptococcus pyogenes was isolated from 120 samples. Streptococcus agalactiae strains were in 100% sensitive to ampicillin and to penicillin, to nitrofurantoin and to chloramphenicol in 98%, to erythromycin and to clindamycin in 74%. Sensitivity of Streptococcus pyogenes was similar. Key words: Sterptococcus agalactiae, Sterptococcus pyogenes
WstÚp 3PE[BK 4USFQUPDPDDVT QBDJPSLPXDF TLVQJB LBUBMB [PVKFNOF (SBNEPEBUOJF [JBSOJBLJ P SËOZDI XB vDJXPvDJBDI GFOPUZQPXZDI J HFOPUZQPXZDI *DI SË OJDPXBOJF X QSBLUZDF NJLSPCJPMPHJD[OFK PQJFSB TJÂ N JO OB PLSFvMFOJV SPE[BKV IFNPMJ[Z OB BHBS[F [ LSXJ D E MVC J %BMT[B JEFOUZGJLBDKB QBDJPSLPX DËXEIFNPMJ[VKDZDIXZLPS[ZTUVKFSËOJDFXCVEP XJFXJFMPDVLSV$ TLBEOJLBvDJBOZLPNËSLPXFKUZDI CBLUFSJJ J E[JFMJ UFO SPE[BK OB T[FSFH HSVQ " # $ ' J ( -BODFGJFME %MB OJFLUËSZDI HBUVOLËX OQ 4 QZPHFOFTHS" 4BHBMBDUJBFHS# QPE[JBUFOTQFOJB SËXOJFXZNPHJUBLTPOPNJD[OF "LUVBMOJFXJBEPNP FUFTBNFHSVQPXFBOUZHF OZ XH -BODFGJFME NPH CZ¾ XZLB[ZXBOF V JOOZDI HBUVOLËX1BDJPSLPXDFEIFNPMJ[VKBDF[HSVQ" # $ J(XZXPVKXJÂLT[Pv¾[BLBFÉQBDJPSLPXDPXZDI 4USFQUPDPDDVT QZPHFOFT QBDJPSLPXJFD HSVQZ " KFTUQS[ZD[ZOXJFMVEPCS[F[OBOZDIJOGFLDKJ UBLJDI KBL[BQBMFOJFHBSEBJ NJHEBLËX [BQBMFOJFXÂ[ËX DIPOOZDI [BQBMFOJF VDIB vSPELPXFHP SPQOF [BQB MFOJF TLËSZ J ULBOLJ QPETLËSOFK SËB B UBLF XJFMV P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
DJÂLJDI DIPSËC EP LUËSZDI OBMF QPOJDB [BQB MFOJF LPvDJ J T[QJLV NBSUXJD[F [BQBMFOJF QPXJÂ[J TFQTB J [FTQË XTUS[TV UPLTZD[OFHP PSB[ CBSE[P S[BELP [BQBMFOJFPQPONË[HPXPSE[FOJPXZDI/PTJ DJFMTUXPUFHPQBDJPSLPXDBXZTUÂQVKFHËXOJFVE[JFDJ q
V EPSPTZDI KFTU [OBD[OJF OJT[F +BLP TLBEOJL NJLSPGMPSZ ESËH PEEFDIPXZDI 4 QZPHFOFT NPF QPXPEPXB¾ [BLBFOJB X QS[ZQBELV PCOJPOFK PEQPSOPvDJ PSHBOJ[NV D[PXJFLB KBLP QPXJLBOJF DIPSPCZ XJSVTPXFK MVC CBLUFSZKOFK MVC [BCVS[FOJB X SËXOPXBE[F NJLSPGMPSZ GJ[KPMPHJD[OFK 0EMFHZNJ X D[BTJF OBTUÂQTUXBNJ QS[FCZUZDI [BLBFÉ QBDJPS LPXDFN SPQPUXËSD[ZN T HPSD[LB SFVNBUZD[OB JPTUSFLÂCVT[LPXF[BQBMFOJFOFSFLqDIPSPCZPQPE PVJNNVOPMPHJD[OZN 4USFQUPDPDVVT BHBMBDUJBF UP HBUVOFL QBDJPSLPX DËX EIFNPMJ[VKDZDI [BMJD[BOZ EP HSVQZ TFSPMP HJD[OFK# HSPVQ#4USFQUPDPDDVT (#4 1BDJPSLPXDF HSVQZ # T OBKXBOJFKT[ZN D[ZOOJLJFN FUJPMPHJD[ OZNPLPPQPSPEPXZDI[BLBFÉCBLUFSZKOZDI XUZN CBLUFSJFNJJ [BQBMFOJB PXPEOJ [BQBMFOJB FOEPNF
Pediatr Pol 2011; 86(3): 263–267 © 2011 by Polskie Towarzystwo Pediatryczne Otrzymano/Received: 20.02.2011 Zaakceptowano do druku/Accepted: 29.03.2011 Centralne Laboratorium, Samodzielna Pracownia Mikrobiologii Kierownik: dr Leszek Soluch KonĠikt interesu/ ConĠicts of interest: Autorzy pracy nie zgïaszajÈ konĠiktu interesów Adres do korespondencji/ Address for correspondence: Centralne Laboratorium, Samodzielna Pracownia Mikrobiologii, Instytut Matki i Dziecka ul. Kasprzaka 17a 01-211 Warszawa Tel. (22) 32 77 171 e-mail: [email protected]
264
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES USJVN [BLBFOJBESËHNPD[PXZDIVDJÂBSOZDIPSB[ NJFKTDPXZDIJVPHËMOJPOZDI[BLBFÉVOPXPSPELËX <> 4UPTVOLPXP S[BELP XZXPVK POF [BLBFOJB VTUBST[ZDIE[JFDJ OJFDJÂBSOZDILPCJFUPSB[VNÂ D[Z[O <> 1PNJNP SP[XPKV BOUZCJPUZLPUFSBQJJ PSB[ XQSPXBE[FOJB NFUPE [BQPCJFHBOJB [BLBFOJPN JO GFLDKFQBDJPSLPXDPXFOBEBMTUBOPXJQPXBOZQSP CMFN X QFSJOBUPMPHJJ 1SBXEPQPEPCOJF QBDJPSLPXDF TTUBZNTLBEOJLJFNGMPSZQS[FXPEVQPLBSNPXF HP PECZUV J QPDIXZ B TUPQJFÉ CF[PCKBXPXFK LPMP OJ[BDKJ QPDIXZ PSB[ PECZUOJDZ V LPCJFU DJÂBSOZDI PDFOJBTJÂOBEP<>%VFSËOJDFXPETFULV OPTJDJFMTUXB 4USFQUPDPDDVT BHBMBDUJBF [BMFOF T PE XJFLV DJÂBSOZDI PLSFTV DJZ J NJFKTD [ LUËSZDI QPCJFSBOP NBUFSJB CJPMPHJD[OZ /BKXZT[Z XTQË D[ZOOJL V[ZTLVKF TJÂ QS[Z QPCJFSBOJV QPTJFXËX [SËOZDINJFKTD QPDIXB PECZU NPD[ JXZTJFXJFOB TQFDKBMOFQPEPBTFMFLDZKOFJX[CPHBDPOF0LPPQP SPEPXBLPMPOJ[BDKB(#4NBULJKFTUOBKXBOJFKT[ZN D[ZOOJLJFN SZ[ZLB XZTUQJFOJB [BLBFOJB QBDJPS LPXDPXFHPVOPXPSPELB BT[D[FHËMOJFKFHPPENJBOZ XD[FTOFK <> 8 QS[ZQBELV NBUFL TLPMPOJ[PXBOZDI SZ[ZLPLPMPOJ[BDKJOPXPSPELBXZOPTJPLPPq +FFMJ OJF NB D[ZOOJLËX TQS[ZKBKDZDI [BLBFOJV XËXD[BT SZ[ZLP [BDIPSPXBOJB OPXPSPELB XZOPTJ q<> $IPSPCB QBDJPSLPXDPXB P XD[FTOZN QPD[ULV SP[XJKBTJÂXDJHVQJFSXT[FHPUZHPEOJBZDJBE[JFD LB [XZLMF EP I QP VSPE[FOJV <> 0CKBXJB TJÂ CBLUFSJFNJ qQS[ZQBELËX J[BQBMFOJFNQVD q QS[ZQBELËX <> ;BQBEBMOPv¾ OB XD[FTOF [BDIPSPXBOJB V XD[FvOJBLËX KFTU QSBXEPQPEPCOJF TQPXPEPXBOB OJFEPCPSFN PQTPOJO J PHSBOJD[POZN QS[FLB[ZXBOJFN QS[FDJXDJB QS[F[ NBULÂ 0CKBXZ QËyOFK DIPSPCZ QBDJPSLPXDPXFK PL QS[ZQBE LËX XZTUÂQVK [B[XZD[BK NJÂE[Z B UZHPEOJFN ZDJB OBKD[ÂvDJFK KFTU UP [BQBMFOJF PQPO NË[HPXP SE[FOJPXZDI MVC QPTPD[OJDB 0QËyOJPOF [BLBFOJB QBDJPSLPXDPXF PSB[ [BLBFOJB V EPSPTZDI [ XZKU LJFN DJÂBSOZDI D[ÂTUP T [XJ[BOF [ OJFEPCPSBNJ PEQPSOPvDJ<>8PTUBUOJDIMBUBDI HEZLPCJFUZ[HSVQ SZ[ZLBPCKÂUPGBSNBLPUFSBQJQSPGJMBLUZD[O D[ÂTUPv¾ XZTUÂQPXBOJB XD[FTOZDI [BLBFÉ QBDJPSLPXDPXZDI [OBD[OJF [NBMBB J XZOPTJ PCFDOJF XFEVH SËOZDI BVUPSËX qZXPVSPE[POZDIE[JFDJ
Cel $FMFNQSBDZCZBBOBMJ[BD[ÂTUPvDJXZTUÂQPXBOJBQB DJPSLPXDËX EIFNPMJ[VKDZDI XvSËE QBDKFOUËX *.J% XMBUBDIqPSB[BOBMJ[BJDIMFLPXSBMJXPvDJ 1S[ZT[B TLVUFD[OBQSFXFODKB[BLBFÉQBDJPSLPXDP XZDIQPXJOOBPQJFSB¾TJÂOBTUBMFBLUVBMJ[PXBOZDI EBOZDI EPUZD[DZDI XZTUÂQPXBOJB UZDI QBDJPSLPX DËX KBL SËXOJF QPKBXJBOJB TJÂ OPXZDI NFDIBOJ [NËXPQPSOPvDJOBMFLJ
Materiaï i metody .BUFSJBEPCBEBÉQPDIPE[JPEQBDKFOUËXMFD[POZDI X QPSBEOJBDI J LMJOJLBDI *OTUZUVUV .BULJ J %[JFDLB X8BST[BXJFXMBUBDIq0HËFNXUZND[B TJF XZLPOBOP QPTJFXËX CBLUFSJPMPHJD[OZDI #BEBOZNNBUFSJBFNCZZXZNB[Z[VLBEVNPD[P XPQDJPXFHP ESËHPEEFDIPXZDI SBO VDIB KBLSËX OJFLB LSFXPSB[LPÉDËXLJESFOËXJDFXOJLËX 1PTJFXZNJLSPCJPMPHJD[OFXZLPOZXBOFCZZ[HPE OJF [ QSPDFEVSBNJ PCPXJ[VKDZNJ X 1SBDPXOJ .J LSPCJPMPHJJ *.J% [ XZLPS[ZTUBOJFN NJO QPEPZ BHBSPXZDI$PMVNCJBBHBS[LSXJCBSBOJJ$P MVNCJB $/" BHBS [ LSXJ CBSBOJ &NBQPM 4Q [ PP (SBTP ,PMPOJF XZLB[VKDF IFNPMJ[Â UZQV E QPEEBXBOPEBMT[FK T[D[FHËPXFKBOBMJ[JF *EFOUZGJLBDKÂ QBDJPSLPXDËX EIFNPMJ[VKDZDI QS[FQSPXBE[BOP [B QPNPD LPNFSDZKOZDI [FTUBXËX CJPDIFNJD[OZDI CJP.ÁSJFVY 'SBODKB
LPNFSDZKOZDI [FTUBXËX MBUFLTPXZDI 0YPJE PSB[ SVUZOPXZDI UF TUËX EJBHOPTUZD[OF UFTU $".1 UFTU [ CBDZUSBDZO %P XTUÂQOFK JEFOUZGJLBDKJ 4USFQUPDPDDVT BHBMBDUJBF [QSËCFLQPDIPE[DZDI[VLBEVNPD[PXPQDJPXFHP VZXBOP HPUPXFHP QPEPB DISPNPHFOOFHP $)30 .BHBS4USFQ# (SBTP -FLPXSBMJXPv¾ XZIPEPXBOZDI ESPCOPVTUSPKËX P[OBD[BOPNFUPEEZGV[ZKOPLSLPXOBQPEPBDI .VFMMFS)JOUPO**BHBS[EPEBULJFNLSXJCBSBOJFK (SBTP
TUPTVKD[BXJFTJOÂCBLUFSZKOPHÂTUPvDJ .D'BSMBOEB *OLVCBDKÂ QSPXBE[POP X UFNQ $ QS[F[qIXBUNPTGFS[F$0 %P BOBMJ[Z MFLPXSBMJXPvDJ XZLPS[ZTUBOP LSLJ [BXJFSBKDF OBTUÂQVKDF DIFNJPUFSBQFVUZLJ BNQJDZ MJOB H
QFOJDZMJOB *6
FSZUSPNZDZOB H
LMJOEBNZDZOB H
OJUSPGVSBOUPJOB H
DIMP SBNGFOJLPM H
DJQSPGMPLTBDZOB H 8ZOJLJ P[OBD[FÉ MFLPXSBMJXPvDJ T[D[FQËX JOUFSQSFUPXBOP XH[BMFDFÉ$-4* EBXOF/$$-4 [SPLVJ
Wyniki 8 MBUBDI q XZLPOBOP QPTJFXËX CBLUFSJPMPHJD[OZDI PE QBDKFOUËX MFD[POZDI X LMJOJ LBDI J QPSBEOJBDI *OTUZUVUV .BULJ J %[JFDLB 1S[F BOBMJ[PXBOP D[ÂTUPv¾ XZTUÂQPXBOJB QPT[D[FHËMOZDI HBUVOLËXQBDJPSLPXDËXEIFNPMJ[VKDZDIOBXZCSB OZDI PEE[JBBDI PSB[ QPSËXOBOP JDI XSBMJXPv¾ OB OJFLUËSFBOUZCJPUZLJ1BDJPSLPXDFEIFNPMJ[VKDFXZ IPEPXBOP[QSËCFL DPTUBOPXJ XT[ZTULJDI QPTJFXËX /BKXJÂDFKJ[PMBUËXQBDJPSLPXDËXEIFNPMJ[VKDZDI QPDIPE[JP[,MJOJLJ1PPOJDUXBJ(JOFLPMPHJJJ[1P SBEOJ1PPOJD[P(JOFLPMPHJD[OFK8QP[PTUBZDILMJ OJLBDIJQPSBEOJBDIJMPv¾UZDIJ[PMBUËXCZB[CMJPOB JXZOPTJBPE EP 3ZD 8vSËE XZJ[PMPXBOZDI QBDJPSLPXDËX EIFNP MJ[VKDZDI EPNJOPXB 4US BHBMBDUJBF q J[PMBDKJ P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES
2,6%
100,0%
7,9%
90,0% 80,0%
6,9%
70,0% 60,0% 8,5%
57,9%
Kl. Poł. i P. Gin.
50,0%
Kl. Ped.
40,0%
Kl. Neon. i ITN
30,0%
P. Muk. 9,3%
P. Imm. P. Otol.
20,0% 10,0% 0,0%
Inne
Kl. Poł. i Kl. Neon. Kl. Ped. P. Gin. i ITN
6,9%
Str. agalactiae
Ryc. 1. Procentowy udziaï paciorkowców E-hemolizujÈcych w poszczególnych klinikach i poradniach Instytutu Matki i Dziecka w latach 2008–2009 Kl. Poï. – Klinika Poïoĝnictwa i Ginekologii Kl. Ped. – Klinika Pediatrii Kl. Neon. i ITN – Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka P. Gin. – Poradnia Poïoĝniczo-Ginekologiczna P. Muk. – Poradnia Mukowiscydozy P. Imm. – Poradnia Immunologiczna P. Otol. – Poradnia Otolaryngologiczna
P. Muk.
Str. pyogenes
P. Imm.
P. Otol.
Inne
Str. gr. CFG
Ryc. 3. Procentowy udziaï poszczególnych gatunków paciorkowców E-hemolizujÈcych wyizolowanych w poszczególnych klinikach i poradniach Instytutu Matki i Dziecka w latach 2008–2009 Kl. Poï. – Klinika Poïoĝnictwa i Ginekologii Kl. Ped. – Klinika Pediatrii Kl. Neon. i ITN – Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka P. Gin. – Poradnia Poïoĝniczo-Ginekologiczna P. Muk. – Poradnia Mukowiscydozy P. Imm. – Poradnia Immunologiczna P. Otol. – Poradnia Otolaryngologiczna
20,0% 18,0%
6,6% 16,0% 14,0% 12,0%
23,5%
10,0%
Str. agalactiae
8,0%
Str. pyogenes
6,0%
Str. gr. CFG
4,0%
69,8%
2,0% 0,0% Kl. Poł. i Kl. Neon. i P. Gin. ITN
Ryc. 2. Procentowy udziaï poszczególnych gatunków paciorkowców E-hemolizujÈcych wyizolowanych od pacjentów hospitalizowanych w Instytucie Matki i Dziecka w latach 2008–2009
8JÂLT[Pv¾ J[PMBUËX QPDIPE[JB [ QPTJFXËX [ ,MJOJLJ 1PPOJDUXB J (JOFLPMPHJJ J [ 1PSBEOJ 1PP OJD[P(JOFLPMPHJD[OFKPSB[[,MJOJLJ/FPOBUPMPHJJJ*O UFOTZXOFK5FSBQJJ/PXPSPELB4USQZPHFOFT[PTUBXZ J[PMPXBOZ[FQSËCFL *[PMBUZUFQPDIPE[JZ HËXOJF[QPTJFXËX[1PSBEOJ0UPMBSZOHPMPHJD[OFKJ1P SBEOJ *NNVOPMPHJD[OFK B UBLF [ ,MJOJLJ 1FEJBUSJJ J [ 1PSBEOJ .VLPXJTDZEP[Z 1BDJPSLPXDF OBMFDF EP HSVQZ$ ' (XZIPEPXBOP[QSËCFL 1PXZ T[FXZOJLJ[JMVTUSPXBOPOB3ZDJ3ZD $[ÂTUPv¾ XZTUÂQPXBOJB QBDJPSLPXDËX EIFNPMJ [VKDZDI X QPT[D[FHËMOZDI LMJOJLBDI J QPSBEOJBDI QS[FETUBXJB3ZD/BKXZT[ZPETFUFLQBDJPSLPXDËX EIFNPMJ[VKDZDI [BPCTFSXPXBOP X 1PSBEOJ 0UPMB P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
Kl. Ped.
P. Muk.
P. Imm.
P. Otol.
Inne
Ryc. 4.CzÚstoĂÊ wystÚpowania dodatnich posiewów paciorkowców E-hemolizujÈcych w klinikach i poradniach Instytutu Matki i Dziecka w latach 2008–2009 Kl. Poï. – Klinika Poïoĝnictwa i Ginekologii Kl. Ped. – Klinika Pediatrii Kl. Neon. i ITN – Klinika Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka P. Gin. – Poradnia Poïoĝniczo-Ginekologiczna P. Muk. – Poradnia Mukowiscydozy P. Imm. – Poradnia Immunologiczna P. Otol. – Poradnia Otolaryngologiczna
SZOHPMPHJD[OFK8ZIPEPXBOPKF[QSBXJFXT[ZTU LJDI QPTJFXËX XZLPOBOZDI X CBEBOZN QS[FE[JBMF D[BTPXZNXUFKQPSBEOJ%Pv¾XZTPLJPETFUFL V[ZTLBOPSËXOJFX,MJOJDF1PPOJDUXBJ(JOFLPMPHJJ PSB[X1PSBEOJ(JOFLPMPHJD[OFK 1SPDFOUPXZVE[JBQPT[D[FHËMOZDIHBUVOLËXQB DJPSLPXDËXEIFNPMJ[VKDZDIXXZCSBOZDINBUFSJB BDI LMJOJD[OZDI QS[FETUBXJB 3ZD 4US BHBMBDUJBF EPNJOPXBXQPTJFXBDI[VLBEVNPD[PXPQDJPXFHP XZNB[Z[LBOBVT[ZKLJNBDJDZ XZNB[Z[KBNZNB DJDZ XZNB[Z [ QPDIXZ XZNB[Z [ PECZUV XZNB[Z
265
266
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES
90,0% 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Str. agalactiae
Str. pyogenes
Str. gr.CFG
drogi oddechowe inne
układ moczowo-płciowy wymazy z ucha
Ryc. 5. Procentowy udziaï poszczególnych gatunków paciorkowców E-hemolizujÈcych w wybranych materiaïach klinicznych
100,0% 90,0% 80,0% 70,0% 60,0%
[SPQOJBHSVD[PV#BSUPMJOJFHP qTUBOPXJXT[ZTU LJDIXZJ[PMPXBOZDIQBDJPSLPXDËXEIFNPMJ[VKDZDI OBUPNJBTUXXZNB[BDI[VDIBqPLPP8QPTJF XBDI[ESËHPEEFDIPXZDI XZNB[Z[HBSEB XZNB [Z [ NJHEBLËX QMXPDJOB EPNJOPXB 4US QZPHFOFT JQBDJPSLPXDF[HSVQZ$ ' ( TUBOPXJDPEQPXJFEOJP J XT[ZTULJDI XZJ[PMPXBOZDI QBDJPSLPX DËXEIFNPMJ[VKDZDI 1S[FBOBMJ[PXBOPSËXOJFXSBMJXPv¾XZIPEPXB OZDIT[D[FQËXOBXZCSBOFBOUZCJPUZLJ4[D[FQZ4US BHBMBDUJBF DIBSBLUFSZ[PXBZ TJÂ XZTPL XSBMJXP vDJOBBNQJDZMJOÂJQFOJDZMJOÂ T[D[FQËX PSB[ OB OJUSPGVSBOUPJOÂ J DIMPSBNGFOJLPM PL T[D[F QËX %Pv¾XZTPLXSBMJXPv¾V[ZTLBOPSËXOJFEMB FSZUSPNZDZOZJLMJOEBNZDZOZqT[D[FQËXXSB MJXZDI 3ZD 8SBMJXPv¾ XZJ[PMPXBOZDI T[D[FQËX 4US QZPHF OFTQS[FETUBXJBTJÂQPEPCOJF6[ZTLBOPXSB MJXPvDJ OB BNQJDZMJOÂ QFOJDZMJOÂ OJUSPGVSBOUPJOÂ J DIMPSBNGFOJLPM PSB[XZTPL XSBMJXPv¾ OB FSZUSP NZDZOÂJLMJOEBNZDZOÂqT[D[FQËX 3ZD 8SBMJXPv¾ OB DJQSPGMPLTBDZOÂ X QS[ZQBELV 4USBHBMBDUJBFXZOJPTBPL BXQS[ZQBELV4US QZPHFOFT
50,0% 40,0%
Wnioski
30,0% 20,0% 10,0% 0,0% AM
P wrażliwy
E
CC
średniowrażliwy
F/M
C
CIP
oporny
Ryc. 6. WraĝliwoĂÊ wyhodowanych szczepów Str. agalactiae na wybrane antybiotyki AM – ampicilina; P – penicylina; E – erytromycyna; CC – clindamycin; F/M – nitrofurantoina; C – chloramphenicol; CIP – ciproĠoxacin
4USFQUPDPDDVT BHBMBDUJBF KFTU KFEOZN [ OBKD[ÂvDJFK J[PMPXBOZDI ESPCOPVTUSPKËX X PCSÂCJF VLBEV NPD[PXPQDJPXFHP 8D[FTOB JEFOUZGJLBDKB LPMPOJ[BDKJ 4US BHBMBDUJBF QP[XBMB OB VLJFSVOLPXBO PCTFSXBDKÂ PCKBXËX LMJOJD[OZDIJNPOJUPSPXBOJFXZLBEOJLËX[BLBF OJBVOPXPSPELËX 1PUXJFSE[POPXZTPL XSBMJXPv¾QBDJPSLPX DËXEIFNPMJ[VKDZDIOBBNQJDZMJOÂJQFOJDZMJOÂ
PiĂmiennictwo
100,0%
)FD[LP 1 /JFNJFD 5 -BVUFSCBDI 3 1S[POEP.PSEBSTLB
90,0%
) 4USVT . %S[FXJFDLJ " #S[ZDIDZ8PDI . ;BMFDFOJB
80,0%
EPUZD[DFXZLSZXBOJBOPTJDJFMTUXBQBDJPSLPXDËXHSVQZ#
70,0%
(#4 VLPCJFUXDJZJ[BQPCJFHBOJB[BLBFOJPNVOPXP
60,0%
SPELËXTQPXPEPXBOZNQS[F[UFOESPCOPVTUSËK ;BLBFOJB
50,0%
40,0%
4BNVFM1(PUPGG;BLBFOJBQBDJPSLPXDBNJHSVQZ#VOP XPSPELËX 1FEJBUSJBQP%ZQMPNJF q
30,0% 20,0%
%SFXT, /JFNJFD5 4FSFNBL.SP[JLJFXJD[" ,PXBMTLB#
10,0%
;BLBFOJB QFSJOBUBMOF q QBDJPSLPXDF CFUB IFNPMJ[VKDF .FEZDZOB8JFLV3P[XPKPXFHP q
0,0% AM
P E CC F/M C wrażliwy średniowrażliwy oporny
CIP
Ryc. 7. WraĝliwoĂÊ wyhodowanych szczepów Str. pyogenes na wybrane antybiotyki AM – ampicilina; P – penicylina; E – erytromycyna; CC – clindamycin; F/M – nitrofurantoina; C – chloramphenicol; CIP – ciproĠoxacin
4USË[JL4BEFDLB& /BQJFSBMTLB. 4BEFDLJ1;BLBFOJB 4USFQUPDPDDVTBHBMBDUJBFVOPXPSPELËX 1PTUÂQZ/FPOBUP MPHJJ q 1VSJGJDBDJPO'5 "MJTUBJS(410LPPQPSPEPXF[BLBFOJB QBDJPSLPXDBNJHSVQZ#QS[FT[Pv¾ UFSByOJFKT[Pv¾JQS[Z T[Pv¾ 1FEJBUSJBQP%ZQMPNJF P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES ,VGFM, ,PSOBDLB,.;BLBFOJBQBDJPSLPXDBNJHSVQZ#
BCJDLB% *[EFCTLJ3 )SZOJFXJD[83FLPNFOEBDKFEPCP
VOPXPSPELËX $IPSPCZ0LSFTV/PXPSPELPXFHP
SVUFTUËXEPP[OBD[BOJBXSBMJXPvDJCBLUFSJJOBBOUZCJP
q
UZLJJDIFNJPUFSBQFVUZLJ0[OBD[BOJFXSBMJXPvDJ[JBSOJB
)SZOJFXJD[ 8 4VMJLPXTLB " 4[D[ZQB , 4LPD[ZÉTLB "
LËX (SBNEPEBUOJDI ,SBKPXZ 0vSPEFL 3FGFSFODZKOZ ET
|VD[BL,BEVCPXTLB " (OJBELPXTLJ . 3FLPNFOEBDKF
-FLPXSBMJXPvDJ %SPCOPVTUSPKËX /BSPEPXFHP *OTUZUVUV
EPCPSVUFTUËXEPP[OBD[BOJBXSBMJXPvDJCBLUFSJJOBBO
-FLËX 8BST[BXB
UZCJPUZLJ J DIFNJPUFSBQFVUZLJ ,SBKPXZ 0vSPEFL 3FGFSFO DZKOZ ET -FLPXSBMJXPvDJ %SPCOPVTUSPKËX /BSPEPXFHP *OTUZUVUV-FLËX 8BST[BXB
P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
267