acta haematologica polonica 46s (2015) 117–122
119
Wstęp: Krętek blady – Treponema pallidum – czynnik etiologiczny kiły, przenosi się drogą kontaktów seksualnych oraz poprzez krew. Badania przeglądowe w kierunku obecności przeciwciał przeciwkrętkowych wykonuje się obowiązkowo w krwiodawstwie podczas każdego pobrania krwi i/lub jej składników. Reaktywny wynik przeciwciał anty-Treponema pallidum zweryfikowany testem TPHA powoduje stałą dyskwalifikację dawcy. Nasilające się ryzykowne zachowania seksualne, a także narkomania i prostytucja motywują do doskonalenia testów przeglądowych dawców. Cel: Określenie częstości zakażeń Treponema pallidum wśród dawców krwi RCKiK we Wrocławiu po wprowadzeniu swoistych przeglądowych testów immunoenzymatycznych (EIA) w roku 2006 do roku 2014. Materiał i metody: Analizowano wyniki powtarzalnie reaktywne w testach przesiewowych (Trepanostica TP recombinant Biomerieux, EIAgen Syphilis Adaltis, Syphilis TP Abbott oraz Syphilis TPA OCD) zweryfikowane testem TPHA. Wyniki: Od 01.06.2006 do 31.12.2014 testom weryfikacyjnym TPHA poddano 506 wyników powtarzalnie reaktwnych, było ich odpowiednio 59-43-65-46-50-90-61-56-36. Dodatnie wyniki testu TPHA uzyskano odpowiednio u 35-18-18-22-16-13-8-12-18 dawców, wśród których większość – 69% stanowili dawcy pierwszorazowi. Tylko w roku 2012 liczba dawców wielokrotnych stanowiła większość – 71%. W roku 2006 współczynnik wykrywalności na 100 tys. dawców był najwyższy i wynosił 116,7. Współczynniki wykrywalności w kolejnych latach wynosiły kolejno 54,7-52,2-63,8-42,7-35,6-21,9-31,5-47,1 i korelowały z zapadalnością na kiłę na Dolnym Śląsku oraz w całym kraju. Wnioski: Wprowadzone w 2006 roku swoiste testy EIA pozwoliły wykluczyć z oddawania krwi prawdopodobnie także osoby w późnym okresie zakażenia i/lub osoby, które poddane zostały terapii przeciwkrętkowej. Od 2010 roku wykrywalność kiły spada, aż do 2012 roku. Wzrostowy trend zapadalności na kiłę w ostatnich latach podtrzymuje zasadność stosowania czułych i swoistych testów przeglądowych. Wprowadzenie w przyszłości metod molekularnych jeszcze skuteczniej ograniczyłoby ryzyko przeniesienia zakażenia drogą transfuzji. http://dx.doi.org/10.1016/j.achaem.2015.07.237
„Nierówny podział”, czyli problem nieprawidłowego rozdziału krwi pełnej na składniki powszechnie wykorzystywane w transfuzjologii – związek z czasem i systemem preparatyki krwi pełnej i parametrami morfologicznymi dawcy A. Szulakowska *, G. Stasiczak, M. Szymczyk-Nużka Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa im. prof. dr. hab. Tadeusza Dorobisza we Wrocławiu, Polska *Autor prezentujący i do korespondencji. Adres email:
[email protected] Słowa kluczowe: krew pełna, „nierówny podział”, parametry morfologiczne dawcy, czas preparatyki Wstęp: Dążenie do całkowitej automatyzacji jest jedną z tendencji obserwowanych w ostatnich latach w preparatyce krwi pełnej. Tendencji, która sprawia, że współcześni pracownicy Działów Preparatyki Krwi oraz Działów Zapewnienia Jakości muszą coraz częściej stawiać czoła nie tylko problemom związanym z tzw. błędami ludzkimi, towarzyszącymi najczęściej produkcji manualnej lub częściowo automatycznej, ale również problemom natury technicznej. Jednym z takich zagadnień jest nieprawidłowy rozdział krwi pełnej na składniki powszechnie wykorzystywane w transfuzjologii. Cel: Celem pracy jest znalezienie związku między nieprawidłowościami podczas rozdziału krwi pełnej na poszczególne składniki a parametrami morfologicznymi dawcy oraz czasem i systemem wykonania preparatyki. Materiał i metody: Przeanalizowano parametry morfologiczne dawców, czas od pobrania krwi pełnej do wykonania preparatyki oraz metodę preparatyki 221 donacji, w których rozdział krwi pełnej nie przebiegł poprawnie oraz 256 losowo wybranych donacji krwi pełnej rozdzielonych w sposób prawidłowy (grupa kontrolna). Analizy statystycznej dokonano z wykorzystaniem testu t-Studenta dla prób niezależnych w programie Statistica 6.0. Wyniki: Odnotowano istotne statystycznie różnice między niektórymi parametrami morfologicznymi dawców, których donacje rozdzieliły się w sposób prawidłowy, a parametrami dawców, których krew uległa „nierównemu podziałowi” (Ht 0,45 vs 0,44; p < 0,001; Hb 15,11 vs 14,82, p < 0,01; RBC 5,00 vs 4,86; p < 0,0001). Nie zaobserwowano różnic istotnych statystycznie w liczbie leukocytów oraz płytek krwi (WBC 6,57 vs 6,53; p = 0,75; PLT 246,17 vs 246,72; p = 0,92). Wykazano, że średni czas od poboru do wykonania rozdziału krwi pełnej jest znacznie krótszy w przypadku „nierównego podziału” (167,24 min vs 209,60 min; p < 0,0001), a problem nieprawidłowego rozdziału częściej dotyczy donacji pobranych w trybie stacjonarnym (80,09% badanych donacji) oraz poddanych preparatyce w systemie automatycznym (61,99%). Wnioski: Hematokryt, liczba erytrocytów oraz wartość hemoglobiny dawcy, czas wykonania rozdziału krwi pełnej od momentu jej pobrania oraz metoda preparatyki mogą mieć związek z problemem „nierównego podziału”, dlatego należy zwrócić szczególną uwagę na zachowanie odpowiednich czasów zwłaszcza u dawców o niższych parametrach morfologicznych oraz u tych, których krew poddawana jest preparatyce w systemie automatycznym. http://dx.doi.org/10.1016/j.achaem.2015.07.238