- Email: [email protected]
Trudności w rozpoznaniu nawracających napadowych zawrotów głowy u dzieci – opis przypadku
P R AC E K A Z U I S T YC Z N E / C A S E R E P O R T S
397
Trudności w rozpoznaniu nawracających napadowych zawrotów głowy u dzieci – opis przypadku Therapeutic problems in diagnosis benign paroxysmal vertigo in children – case report Iwona Ligenza, Danuta Chlebna-Sokół
STRESZCZENIE Zawroty głowy stanowią trudny problem diagnostyczno-terapeutyczny: u dzieci mogą mieć różne przyczyny, zarówno centralne, jak i obwodowe. W pracy przedstawiono 3-letniego chłopca, u którego w trakcie leczenia uogólnionego zakażenia wystąpiły napadowe zawroty głowy z zaburzeniami równowagi i oczopląsem. Wieloletnia obserwacja kliniczna umożliwiła weryfikacją wstępnego rozpoznania napadów padaczkowych i zakwalifikowania tej patologii do napadowych łagodnych zawrotów głowy. Słowa kluczowe: łagodne napadowe zawroty głowy, padaczka, uogólnione zakażenie
ABSTRACT Vertigo in children is difficult diagnostic and therapeutic problem. There are several causes; both central and peripherial. We introduce the case of 3-year-old boy, who in course of generalised infection, presented paroxysmal vertigo with nystagmus. Several years of observation let verification of first diagnosis and qualify this pathology as benign paroxysmal vertigo. Key words: benign paroxysmal vertigo, epilepsy, generalised infection
Wstęp ;BXSËUHPXZPDIBSBLUFS[FPCSPUPXZN [EFGJOJPXB OZ KBLP VD[VDJF PCSPUV DIPSFHP X TUPTVOLV EP PUB D[BKDFHP vXJBUB [ SFHVZ TQPXPEPXBOZ KFTU VT[LP E[FOJFNOBS[EVSËXOPXBHJJOBMFZPESËOJ¾HPPE JOOFHP UZQV [BXSPUV OQ X OJFEPLSXJFOJV NË[HV <> 8 QSBLUZDF OBXFU MVE[JF EPSPvMJ OJF [BXT[F QP USBGJ SP[SËOJ¾ J PDFOJ¾ UF EXB SPE[BKF [BXSPUËX PLSFvMBKKFTVCJFLUZXOJF KBLPVD[VDJFDIXJBOJBTJÂ CSBLVSËXOPXBHJJUQ;UFKQS[ZD[ZOZ[BXSPUZHPXZ V E[JFDJ OJF T SP[QP[OBXBOF [CZU D[ÂTUP QPOJFXB QBDKFODJ QS[FE q SPLJFN ZDJB OJF VNJFK QSFDZ [ZKOJF PQJTB¾ TXPJDI EPMFHMJXPvDJ 0CFDOJF [BCVS[F OJB SËXOPXBHJ J [BXSPUZ HPXZ V E[JFDJ LMBTZGJLVKF TJÂEPUS[FDI[BTBEOJD[ZDIHSVQ [VQPvMFE[FOJFN D[ZOOPvDJvMJNBLB DP[XJÂLT[BQSBXEPQPEPCJFÉTUXP PCXPEPXFK MPLBMJ[BDKJ [NJBO HSVQB X LUËSFK [B XSPUZTUBOPXJPCKBXJ[PMPXBOZ DPTLBOJBEPPLSF vMBOJBHP[FTQPFNBHPEOZDIOBQBEPXZDI[BXSPUËX HPXZ MVC MBCJSZOUPQBUJ EPMFHMJXPvDJ [XJ[BOF [VT[LPE[FOJFNPvSPELPXFHPVLBEVOFSXPXFHP OQ PTUSBBUBLTKBNËELPXBMVCHV[ZUZMOFKKBNZD[BT[ LJ,BEZ[UZDIQS[ZQBELËXXZNBHBTZTUFNBUZD[OFK PCTFSXBDKJ BMCPXJFNVOBKNPET[ZDIQBDKFOUËXOJF [XZLMFUSVEOFKFTUVTUBMFOJFXBvDJXFHPSP[QP[OBOJB XQPD[ULPXZNPLSFTJFXZTUQJFOJBPCKBXËX 0QJTQS[ZQBELV &UBQ*q IPTQJUBMJ[BDKB
$IPQJFDMFUOJ., EPUZDID[BTQPXBOJFOJFDIPSV KDZ [PTUBQS[ZKÂUZEP,MJOJLJ[QPXPEVVUS[ZNVKDFK P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 4 , l i p i e c – s i e r p i e ń 2 0 11
TJÂPEEOJXZTPLJFKHPSD[LJ1SËCZMFD[FOJBBNCV MBUPSZKOFHP CZZ OJFTLVUFD[OF [XBT[D[B J E[JFDLP XZNJPUPXBP QP MFLBDI EPVTUOZDI 1S[Z QS[ZKÂDJV TUBO DIPQDB CZ EPv¾ EPCSZ ; PEDIZMFÉ X CBEBOJV QS[FENJPUPXZN TUXJFSE[POP QS[FLSXJFOJF HBSEB [ SPQOZNJ OBMPUBNJ X LSZQUBDI NJHEBLËX QPEOJF CJFOOZDI PSB[ [BPTUS[FOJF T[NFSV QÂDIFS[ZLPXFHP OBEQVDBNJ8CBEBOJBDIEPEBULPXZDIPCFDOFCZZ [OBD[OJF QPEXZT[POF XTLByOJLJ PTUSFK GB[Z X CB EBOJV35(LMBULJQJFSTJPXFKPQJTBOP[NJBOZ[BQBMOF vSËENJT[PXPNJT[PXF8QPTJFXBDINBUFSJBËX CJPMPHJD[OZDI NPD[ LB LSFX QPCSBOZDIQS[ZQS[Z KÂDJV OJF XZIPEPXBOP GMPSZ QBUPHFOOFK SP[QP[OBOP PTUSF[BQBMFOJFESËHPEEFDIPXZDI XD[POPUZQPX BOUZCJPUZLPUFSBQJÂ8EPCJFMFD[FOJB[BPCTFSXPXB OPOBSBTUBOJFXTLByOJLËXPTUSFKGB[Z DIPQJFDOBEBM HPSD[LPXB [NPEZGJLPXBOP BOUZCJPUZLPUFSBQJÂ 8 LPMFKOFKEPCJFVQBDKFOUBXZTUQJTLQPNPD[ XPEP CS[VT[F OBUPNJBTU X CBEBOJBDI EPEBULPXZDI QPE XZT[POF XTLByOJLJ QS[FEOFSLPXFK OJFXZEPMOPvDJ OFSFL LSFBUZOJOB NHEM TUPTPXBOP BMCVNJ OZ GVSPTFNJE V[ZTLVKDQPQSBXÂEJVSF[Z1P[BUZN TUXJFSE[POPOJFEPLSXJTUPv¾JQS[FUPD[POPNM6, ,$; [HPEOFK HSVQPXP CF[ QPXJLBÉ 8PCFD VUS[Z NVKDZDITJÂXZTPLJDIXTLByOJLËXTUBOV[BQBMOFHP HPSD[LJPUZQJFIFLUZD[OZNPSB[[OBD[OFKQS[FD[V MJDZ XZLPOBOP QVOLDKÂ MÂEyXJPX V[ZTLVKD QZO XPEPKBTOZ [ QMFPDZUP[ [ QS[FXBH LPNËSFL XJFMPKES[BTUZDI1POPXOJF[NPEZGJLPXBOPBOUZCJP UZLPUFSBQJÂ XD[BKDNFSPQFOFN BUBLFXZLPOBOP
Pediatr Pol 2011; 86 (4): 397–400 © 2011 by Polskie Towarzystwo Pediatryczne Otrzymano/Received: 22.04.2011 Zaakceptowano do druku/Accepted: 20.06.2011 Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości I Katedra Pediatrii Uniwersytet Medyczny w Łodzi Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Danuta Chlebna-Sokół Konflikt interesu/ Conflicts of interest: Autorzy pracy nie zgłaszają konfliktu interesów Adres do korespondencji/ Address for correspondence: prof. dr hab. n. med. Iwona Ligenza Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości ul Sporna 36-50 91-738 Łódź e-mail: [email protected] Autorzy składają podziękowania dr n. med. Elżbiecie Żelazowskiej za cenne uwagi przy przygotowaniu publikacji.
398
P R AC E K A Z U I S T YC Z N E / C A S E R E P O R T S UPNPHSBGJÂ LPNQVUFSPX HPXZ PCSB[ TUSVLUVS NË [HV J NËELV CZ QSBXJEPXZ CF[ [NJBO PHOJTLP XZDI%[JFDLPLPOTVMUPXBOFCZPUBLFQS[F[MFLBS[B LBSEJPMPHB PEDIZMFOJB X CBEBOJV QS[FENJPUPXZN QS[Z QSBXJEPXZN &,( PSB[ OJFXJFMLJDI PEDIZMF OJBDIXCBEBOJV&$)0PDFOJPOF[PTUBZKBLPXUËSOF EP QS[FXMFLBKDFK TJÂ JOGFLDKJ 1PTUBXJPOP SP[QP[OB OJFQPTPD[OJDZ[UPXBS[ZT[DZNPED[ZOFN[BQBMOZN PQPO NË[HPXPSE[FOJPXZDI ,POUZOVPXBOP SP[QP D[ÂUF XD[FvOJFK MFD[FOJF BOUZCJPUZLPUFSBQJB QPEB BMCVNJO MFLËXNPD[PQÂEOZDI
OJFPCTFSXPXBOPKV [BCVS[FÉEJVSF[Z;FX[HMÂEVOBVUS[ZNVKDTJÂHP SD[LÂJEPUZDID[BTPXZQS[FXMFLBKDZTJÂ VPHËMOJPOZ QSPDFTDIPSPCPXZQS[FUPD[POPQSFQBSBUJNNVOPHMP CVMJO X JMPvDJ H HLH NBTZ DJBB
V[ZTLVKD OPSNBMJ[BDKÂUFNQFSBUVSZDJBBJTUPQOJPXQPQSBXÂ TUBOVPHËMOFHPQBDKFOUB1PEPCBDIMFD[FOJBNF SPQFOFNFNXZLPOBOPLPOUSPMOQVOLDKFMÂEyXJPX q V[ZTLBOP QSBXJEPXZ QZO NË[HPXPSE[FOJPXZ 1BDKFOUXZQJTBOZ[PTUBEPEPNV[SP[QP[OBOJFNQP TPD[OJDZPOJFVTUBMPOFKFUJPMPHJJJ[BMFDFOJBNJXZLP OBOJBCBEBÉLPOUSPMOZDIQPEOJBDI &UBQ**q IPTQJUBMJ[BDKB
+FEOBLQPEPCBDIQPCZUVXEPNVE[JFDLPQPOPX OJFXZTPLP[BHPSD[LPXBPJQS[ZKÂUF[PTUBPEPT[QJ UBMB 1P[B HPSD[L DIPQJFD OJF XZLB[ZXB JOOZDI PCKBXËX DIPSPCPXZDI X CBEBOJV QS[FENJPUPXZN [OËXTUXJFSE[POPKFEZOJF[BD[FSXJFOJFOJFHBSEB8 CBEBOJBDIMBCPSBUPSZKOZDIPCTFSXPXBOPQPEXZT[P O MFVLPDZUP[Â $31 PSB[ OJFEPLSXJTUPv¾ X [EKÂDJV 35( LMBULJ QJFSTJPXFK PQJTBOF [PTUBZ VUS[ZNVKDF TJÂ [NJBOZ [BQBMOF 1PEFKS[FXBKD BUZQPXF QPEPF [NJBO SP[T[FS[POP BOUZCJPUZLPUFSBQJÂ P NBLSPMJEZ OJF V[ZTLBOP KFEOBL FGFLUV LMJOJD[OFHP q DIPQJFD OBEBM HPSD[LPXB 8 QPT[VLJXBOJV D[ZOOJLB FUJP MPHJD[OFHP DIPSPCZ XZLPOBOP T[FSFH CBEBÉ EPEBU LPXZDI 4[FvDJPLSPUOF QPTJFXZ LSXJ X LJFSVOLV CBLUFSJJUMFOPXZDIJCF[UMFOPXZDIPSB[HS[ZCËXXZ QBEZ VKFNOJF 8ZLMVD[POP [BLBFOJF .ZDPQMBTNB QOFVNPOJBF $IMBNZEJB QOFVNPOJBF XJSVTBNJ # J $ [BQBMFOJB XUSPCZ SPUB J BEFOPXJSVTBNJ UBLF TBMNPOFMMP[Â UPLTPLBSP[Â CPSFMJP[Â UPLTPQMB[NP[Â JMBNCMJP[Â#BEBOJBXLJFSVOLVDIPSËCVLBEPXZDI [BQBMOZDIULBOLJD[OFKPSB[OPXPUXPSPXZDI XZ QBEZOFHBUZXOJF 8 UZHPEOJV QPCZUV QPKBXJZ TJÂ V E[JFDLB LJMLBLSPUOJF [BCVS[FOJB SËXOPXBHJ [ PD[PQMTFN 6[ZTLBOZ ESPH QVOLDKJ MÂEyXJPXFK QZO NË[HPXP SE[FOJPXZOJFXZLB[B[NJBO OBUPNJBTUX&&(PQJ TBOF [PTUBZ VPHËMOJPOF [NJBOZ OBQBEPXF 8PCFD QPXZT[FHP QP LPOTVMUBDKJ OFVSPMPHJD[OFK EP MFD[F OJB XD[POP LXBT XBMQSPJOPXZ /BQBEZ PD[PQMTV J [BCVS[FÉ SËXOPXBHJ VTUQJZ V[ZTLBOP QPQSBXÂ [BQJTV&&(8SP[XBBOJBDIOBEQS[ZD[ZOBNJUFHP TUBOVCSBOPQPEVXBHÂFUJPMPHJÂJOGFLDZKO
8USBLDJFUZHPEOJPXFKIPTQJUBMJ[BDKJEXVLSPUOJF PCTFSXPXBOPOPSNBMJ[BDKÂUFNQFSBUVSZDJBB QPQSB XÂTUBOVE[JFDLBPSB[XTLByOJLËXPTUSFKGB[Z BOB TUÂQOJFQPXSËUHPSD[LJ QPHPST[FOJFNPSGPMPHJJ $31 1$5 J 0# ; UFHP X[HMÂEV EXVLSPUOJF NPEZGJLPXB OPBOUZCJPUZLPUFSBQJÂ OJF[OBKDKFEOBLFUJPMPHJJBOJ NJFKTDBVDIXZUVTUBOV[BQBMOFHP8PTUBUOJDIUZ HPEOJBDIMFD[FOJBVTUQJBHPSD[LB CBEBOJBLPOUSP MOFXZQBEZQSBXJEPXP E[JFDLPXZQJTBOPEPEPNV q IPTQJUBMJ[BDKB 1P UZHPEOJBDI QBDKFOU QS[ZKÂUZ CZ EP ,MJOJLJ DF MFNXZLPOBOJBCBEBÉLPOUSPMOZDI.PSGPMPHJB $31 BLUZXOPv¾ USBOTBNJOB[ HMJLFNJB NPD[OJL LSF BUZOJOB CBEBOJF PHËMOF NPD[V BNJOZ LBUFDIPMPXF X NPD[V 35( LMBULJ QJFSTJPXFK 64( PSB[ 5, KBNZ CS[VT[OFKXZQBEZQSBXJEPXP0#XZLB[BPUFOEFO DKFNBMFKD &UBQ***q 8 PLSFTJF NJFTJÂDZ DIPQJFD QS[FCZ FQJ[PEËX OBQBEPXZDI[BXSPUËXHPXZ[[BCVS[FOJBNJSËXOP XBHJ XZNJPUBNJJPD[PQMTFN EXVLSPUOJFXZNBHB IPTQJUBMJ[BDKJ X PEE[JBMF E[JFDJÂDZN NBK NBK ,BEPSB[PXPQS[ZQS[ZKÂDJVTUBOQBDKFOUBCZ vSFEOJ PCTFSXPXBOPTUBOQPCVE[FOJB[PD[PQMTFN CF[ JOOZDI PEDIZMFÉ PE TUBOV QSBXJEPXFHP 8Z OJLJ XZLPOBOZDI CBEBÉ EPEBULPXZDI NPSGPMPHJB XTLByOJLJPTUSFKGB[Z HB[PNFUSJB BLUZXOPv¾USBOT BNJOB[ NPD[OJL BNPOJBL &&( 5, J /.3 HPXZ [OBKEPXBZTJÂX[BLSFTJFQS[ZKÂUZDIOPSN1S[FQSP XBE[POP LPOTVMUBDKÂ OFVSPMPHJD[O PLVMJTUZD[O JMBSZOHPMPHJD[O XD[FSXDVSPLVE[JFDLPCZP IPTQJUBMJ[PXBOFX,MJOJDF0UPMBSZOHPMPHJJ "VEJPMPHJJ J'POJBUSJJ%[JFDJÂDFK6.X64,OSDFMFNXZLMVD[F OJBOJFQSBXJEPXPvDJXVLBE[JFvMJNBLB8ZLPOBOP EJBHOPTUZLÂBVEJPMPHJD[O CBEBOJFBVEJPNFUSZD[OF UZNQBOPNFUSZD[OF PUPFNJTKÂJ#&3"
LUËSBOJFXZ LB[BBOJFQSBXJEPXPvDJ /BQPETUBXJFDBPvDJPCSB[VLMJOJD[OFHPVDIPQ DB SP[QP[OBOP BHPEOF OBQBEPXF [BXSPUZ HPXZ 1PEB LXBTV XBMQSPJOPXFHP LPOUZOVPXBOB EP SPLV [PTUBBTUPQOJPXP[SFEVLPXBOBJ[BLPÉD[POB %PMFD[FOJBXD[POPCFUBIJTUJO LUËSZLPOUZOVPXB OZKFTUEPDIXJMJPCFDOFK XTUPQOJPXP[NOJFKT[BOZDI EBXLBDI 8 DJHV PTUBUOJDI MBU QPKBXJ TJÂ KFEFO OBQBESPD[OJF 8 NBKV DIPQJFD NJB XËXD[BT MBU J NJFTJDF QS[FQSPXBE[POF[PTUBPCBEBOJFFMFLUSPOZ TUBHNPHSBGJD[OF ;BLBE6LBEV3ËXOPXBHJ*,BUF ESZ0UPMBSZOHPMPHJJ6.X|PE[J [OBTUÂQVKDZNPQJ TFN aPD[PQMT TBNPJTUOZ q ESHBOJB HBFL PD[OZDI PD[PQMTQPPFOJPXZqESHBOJBHBFLPD[OZDI QSËCB vMFE[FOJB XBIBEB q TZNFUSZD[OF SP[LBEBKDF TJÂ ESHBOJB PD[PQMTPQUPLJOFUZD[OZOJFQSBXJEPXZ UFTU GPUFMBXBIBEPXFHPTZNFUSZD[OZ UFTUCJLBMPSZD[OZq P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 4 , l i p i e c – s i e r p i e ń 2 0 11
P R AC E K A Z U I S T YC Z N E / C A S E R E P O R T S OJF[OBD[OB QS[FXBHP LJFSVOLPXB X QSBXP CF[ OJF EPXBEV LBOBPXFHP 8OJPTFL LPÉDPXZ EZTLSFUOF DFDIZ VT[LPE[FOJB PvSPELPXFHPo $IPQJFD SP[XJKB TJÂOPSNBMOJF PCFDOJFVD[ÂT[D[BEPQJFSXT[FKLMBTZ VD[ZTJÂEPCS[F
Omówienie ;BXSPUZ HPXZ TUBOPXJ USVEOZ QSPCMFN EJBHOP TUZD[OPUFSBQFVUZD[OZEMBLBEFHPMFLBS[BPHËMOFHP QFEJBUSZ MBSZOHPMPHB J OFVSPMPHB .PH XZTUÂQPXB¾ X SËOZDI DIPSPCBDI [BSËXOP XZNBHBKDZDI T[ZC LJFKEJBHOPTUZLJJMFD[FOJB HV[ZNË[HV
KBLJUZDIOB QPEPV[BCVS[FÉFNPDKPOBMOZDI$[ÂTUPv¾XZTUÂQP XBOJBPLSFvMBTJÂOBQP[JPNJFqPHËMOFKQPQV MBDKJ< > 6E[JFDJ[BXSPUZHPXZNPHNJF¾SËOFQS[ZD[Z OZ [BSËXOPDFOUSBMOF OQPTUSBBUBLTKBNËELPXB QBEBD[LB D[ÂvDJPXP [PPOBPHOJTLPXB [BXSPUZ QP VSB[BDI [BQBMFOJBDIPQPO XQS[FCJFHVDIPSËCPHËM OPVTUSPKPXZDI
KBLJPCXPEPXF OQBHPEOFOBQBEP XF[BXSPUZHPXZ |BHPEOFOBQBEPXF[BXSPUZHPXZPQJTBOF[PTUBZ QPSB[QJFSXT[ZQS[F[#BTTFSBXSPLV<>3P[ QPD[ZOBKTJÂ[B[XZD[BKQPNJÂE[ZBSPLJFNZ DJBXTQPTËCOBHZ CF[D[ZOOJLËXQSFEZTQPOVKDZDI J QSPXPLVKDZDI $IBSBLUFSZ[VK TJÂ OBXSBDBKDZNJ OBQBEBNJ [BXSPUËX HPXZ [ D[ÂTUP UPXBS[ZT[DZNJ XZNJPUBNJ CMBEPvDJQPXPLTLËSOZDIJEVZNOJF QPLPKFN%[JFDLPTQSBXJBXSBFOJFQS[FTUSBT[POFHP TLBSZ TJÂ OB VD[VDJF XJSPXBOJB QPEPB /JF NPF TUB¾ BOBXFUTJFE[JF¾ DIXZUBTJÂSPE[JDËXMVCPQJF SBP[OBKEVKDFTJÂXQPCMJVQS[FENJPUZ BCZVUS[Z NB¾SËXOPXBHÂ DPNJBPNJFKTDFVOBT[FHPQBDKFO UB1S[ZUPNOPv¾KFTU[BXT[F[BDIPXBOB ESHBXLJOJF XZTUÂQVK /JFLJFEZ PCTFSXVKF TJÂ PD[PQMT QP[JPNZ <> 5BL [BDIPXZXB TJÂ OBT[ QBDKFOU $[BT USXBOJB OBQBEËX[BCVS[FÉSËXOPXBHJKFTUSËOZ PELJMLVNJ OVUEPLJMLVHPE[JOJNPFOBXSBDB¾QS[F[XJFMFUZHP EOJ1PNJÂE[ZOBQBEBNJE[JFDLPD[VKFTJÂEPCS[F OJF TUXJFSE[B TJÂ PEDIZMFÉ X CBEBOJV OFVSPMPHJD[OZN XZOJLCBEBOJB&&(KFTUQSBXJEPXZ#BEBOJFMBSZO HPMPHJD[OF [B[XZD[BK OJF XZLB[VKF [NJBO QP[B EP EBUOJQSËCLBMPSZD[O BMFQSËCZUFKOJFXZLPOVKF TJÂVE[JFDJOBKNPET[ZDI*OOFCBEBOJBQPNPDOJD[F X UZN CBEBOJB MBCPSBUPSZKOF OJF PECJFHBK [B[XZ D[BKPEOPSNZ3ËXOJFQZONË[HPXPSE[FOJPXZOJF XZLB[VKF[NJBO;FTQËUFO[XZLMFTBNPJTUOJFVTUÂ QVKF qS JOJFXZNBHBMFD[FOJB3P[QP[OBOJF BHPEOZDIOBQBEPXZDI[BXSPUËXHPXZKFTUVTUBMBOF TUPTVOLPXPS[BELP 0QJTBOZ X UFK QSBDZ QBDKFOU QP[PTUBKF X OBT[FK PCTFSXBDKJ PE MBU /BQBEZ [BXSPUËX HPXZ J [BCV S[FÉ SËXOPXBHJ VKBXOJZ TJÂ V DIPQDB X XJFLV MBU X OBTUÂQTUXJF QS[FCZUFK JOGFLDKJ [ OJFXZEPMOPvDJ XJFMPOBS[EPXJPED[ZOFN[BQBMOZNPQPONË[HPXP P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 4 , l i p i e c – s i e r p i e ń 2 0 11
SE[FOJPXZDI1PD[ULPXPV[OBOFCZZ[BQBEBD[LP XF[FX[HMÂEVOBPCFDOPv¾X[BQJTJF&&(VPHËMOJPOFK D[ZOOPvDJ OBQBEPXFK 8D[FOJF EP MFD[FOJB LXBTV XBMQSPJOPXFHPTQPXPEPXBPQPQSBXÂQS[FCJFHVDIP SPCZ J VTUQJFOJF [NJBO X &&( +BLP QS[ZD[ZOÂ QP XTUBZDIXËXD[BT[BXSPUËXHPXZCSBOPQPEVXBHÂ UPLTZD[OFVT[LPE[FOJFXËLJFOOFSXPXZDI OQPTUS BUBLTKÂ NËELPX
B UBLF LPNËSFL [NZTPXZDI CÂEOJLB X QS[FCJFHV QPTPD[OJDZ <> $[ZOOJLJFN NPHDZN NJF¾ XQZX OB XZTUQJFOJF [NJBO OBQB EPXZDI NPHP CZ¾ UBLF UPLTZD[OF E[JBBOJF MFLËX <> DIPQJFD PUS[ZNZXB BNJOPHMJLP[ZEZ J EJVSFUZLJ GVSPTFNJE %BMT[B XJFMPMFUOJB PCTFSXBDKB LMJOJD[OB E[JFDLB VNPMJXJBXFSZGJLBDKÂXTUÂQOFHPSP[QP[OBOJBOBQB EËXJ[BLXBMJGJLPXBOJFJDIEPOBQBEPXZDIBHPEOZDI [BXSPUËX HPXZ 8 QS[FDJXJFÉTUXJF EP BHPEOZDI OBQBEPXZDI QPPFOJPXZDI [BXSPUËX HPXZ [XJ [BOZDI [F [NJBOBNJ QPPFOJB PUPMJUËX X LBOBBDI QËLPMJTUZDI KFEOPTULB UB OJF XZNBHB NBOFXSËX VXBMOJBKDZDI OQ&QMBZBJUFSBQJJMFLBNJ8JFMVBV UPSËXDIPSPCÂUÂEFGJOJVKFKBLPFLXJXBMFOUCEyQSF LVSTPSNJHSFOZ< >MVCQS[FNJKBKDZPCKBXXXJFLV SP[XPKPXZN<>6OBT[FHPQBDKFOUBOJFXZTUÂQPXB CËMHPXZ OJFCZPUBLFEPEBUOJFHPXZXJBEVSPE[JO OFHP X UZN LJFSVOLV 1S[FQSPXBE[POB EJBHOPTUZLB MBSZOHPMPHJD[OB VUSVEOJPOB J SP[DJHOJÂUB X D[BTJF [FX[HMÂEVOBXJFLDIPQDB XZLB[BB JQS[ZD[ZOB [BXSPUËX HPXZ [ [BCVS[FOJBNJ SËXOPXBHJ MFZ SB D[FKQP[BCÂEOJLJFN BXJÂDXTLB[VKFUPOBPvSPELP XFQPDIPE[FOJF[NJBO 1S[FETUBXJPOZ X QSBDZ QS[ZQBEFL EPUZD[DZ OB QBEPXZDI[BXSPUËXHPXZVE[JFDLBEPXPE[JPHSPN OZDI USVEOPvDJ X PTUBUFD[OZN VTUBMFOJV DFOUSBMOFK MVCPCXPEPXFKFUJPQBUPHFOF[Z/JF[CÂEOFKFTUXLB EZNQS[ZQBELVXZLPOBOJFUPNPHSBGJJLPNQVUFSPXFK MVC SF[POBOTV NBHOFUZD[OFHP NË[HV DFMFN XZLMV D[FOJB QPXBOZDI [NJBO PSHBOJD[OZDI 1PXZT[F SP[XBBOJB XTLB[VK KFEOBL OB PvSPELPXF QPDIP E[FOJF [BCVS[FÉ J OB [OBD[D SPMÂ QS[FCZUFHP DJÂ LJFHP VPHËMOJPOFHP [BLBFOJB %[JFDJ [ VTUBMPOZN SP[QP[OBOJFNBHPEOZDIOBQBEPXZDI[BXSPUËXHP XZXZNBHBKEBMT[FKTUBFKPQJFLJOFVSPMPHJD[OFK
Piśmiennictwo (FSHPOU " #JFESPÉ " ;BKBD " 4UFD[LPXTLB . $BVTFT BOE EJBHOPTUJDT PG EJ[[JOFTT PG DFOUSBM PSJHJO JO DIJMESFO 1S[FHM-FL q .JFS[XJÉTLJ+ 1PMBL. %BMLF, #VSEBL1 ,ByNJFSD[BL ) .PSE[ZÉTLJ. #FOJHOQBSPYZTNBMWFSUJHPPGDIJMEIPPE 0UPMBSZOHPM1PM q #BUTPO(#FOJHOQBSPYZTNBMWFSUJHPPGDIJMEIPPE"SFWJFX PGUIFMJUFSBUVSF1BFEJBUS$IJME)FBMUI q #BTTFS-4#FOJHOQBSPYZTNBMWFSUJHPPGDIJMEIPPE"WB SJFUZPGWFTUJCVMBSOFVSPOJUJT#SBJO q
399
400
P R AC E K A Z U I S T YC Z N E / C A S E R E P O R T S 4BMWJOFMMJ ' 'JSSJTJ - $BTBMF . 5SJWFMMJ . %m"TDBOJP - -BNBOOB' (SFDP' $PTUBOUJOP4#FOJHOQBSPYZTNBMQP TJUJPOBM WFSUJHP EJBHOPTJT BOE USFBUNFOU $MJO 5FS q 4[JSNBJ " 7FTUJCVMBS EJTPSEFST JO DIJMEIPPE BOE BEPMF TDFOUT&VS"SDI0UPSIJOPMBSZOHPM q .BSDFMMJ7 1JB[[B' 1JTBOJ' .BSDJBOP&/FVSPPUPMPHJ DBMGFBUVSFTPGCFOJHOQBSPYZTNBMWFSUJHPBOECFOJHOQBSP
1PSUB&UBTTBN + (BSDJB$PCPT 3 $VDFESBEP .$ $BTB OPWB* -BQFOB5 (BSDJB3BNPT3/FVSPPUPMPHJDBMTZNQ UPNTJOQBUJFOUTXJUINJHSBJOF/FVSPMPHJB 3BMMJ( "UUVSP' EF'JMJQQJT$*EJPQBUIJDCFOJHOQBSPYZ TNBM WFSUJHP JO DIJMESFO B NJHSBJOF QSFDVSTPS *OU + 1F EJBUS0UPSIJOPMBSZOHPM TVQQq 4JEPS, .JLPBKD[ZL8|BHPEOFOBQBEPXF[BXSPUZHPXZ /PXB1FEJBUSJB q
YZTNBMQPTJUJPOJOHWFSUJHPJODIJMESFOBGPMMPXVQTUVEZ #SBJO%FW q
P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 4 , l i p i e c – s i e r p i e ń 2 0 11
397
Trudności w rozpoznaniu nawracających napadowych zawrotów głowy u dzieci – opis przypadku Therapeutic problems in diagnosis benign paroxysmal vertigo in children – case report Iwona Ligenza, Danuta Chlebna-Sokół
STRESZCZENIE Zawroty głowy stanowią trudny problem diagnostyczno-terapeutyczny: u dzieci mogą mieć różne przyczyny, zarówno centralne, jak i obwodowe. W pracy przedstawiono 3-letniego chłopca, u którego w trakcie leczenia uogólnionego zakażenia wystąpiły napadowe zawroty głowy z zaburzeniami równowagi i oczopląsem. Wieloletnia obserwacja kliniczna umożliwiła weryfikacją wstępnego rozpoznania napadów padaczkowych i zakwalifikowania tej patologii do napadowych łagodnych zawrotów głowy. Słowa kluczowe: łagodne napadowe zawroty głowy, padaczka, uogólnione zakażenie
ABSTRACT Vertigo in children is difficult diagnostic and therapeutic problem. There are several causes; both central and peripherial. We introduce the case of 3-year-old boy, who in course of generalised infection, presented paroxysmal vertigo with nystagmus. Several years of observation let verification of first diagnosis and qualify this pathology as benign paroxysmal vertigo. Key words: benign paroxysmal vertigo, epilepsy, generalised infection
Wstęp ;BXSËUHPXZPDIBSBLUFS[FPCSPUPXZN [EFGJOJPXB OZ KBLP VD[VDJF PCSPUV DIPSFHP X TUPTVOLV EP PUB D[BKDFHP vXJBUB [ SFHVZ TQPXPEPXBOZ KFTU VT[LP E[FOJFNOBS[EVSËXOPXBHJJOBMFZPESËOJ¾HPPE JOOFHP UZQV [BXSPUV OQ X OJFEPLSXJFOJV NË[HV <> 8 QSBLUZDF OBXFU MVE[JF EPSPvMJ OJF [BXT[F QP USBGJ SP[SËOJ¾ J PDFOJ¾ UF EXB SPE[BKF [BXSPUËX PLSFvMBKKFTVCJFLUZXOJF KBLPVD[VDJFDIXJBOJBTJÂ CSBLVSËXOPXBHJJUQ;UFKQS[ZD[ZOZ[BXSPUZHPXZ V E[JFDJ OJF T SP[QP[OBXBOF [CZU D[ÂTUP QPOJFXB QBDKFODJ QS[FE q SPLJFN ZDJB OJF VNJFK QSFDZ [ZKOJF PQJTB¾ TXPJDI EPMFHMJXPvDJ 0CFDOJF [BCVS[F OJB SËXOPXBHJ J [BXSPUZ HPXZ V E[JFDJ LMBTZGJLVKF TJÂEPUS[FDI[BTBEOJD[ZDIHSVQ [VQPvMFE[FOJFN D[ZOOPvDJvMJNBLB DP[XJÂLT[BQSBXEPQPEPCJFÉTUXP PCXPEPXFK MPLBMJ[BDKJ [NJBO HSVQB X LUËSFK [B XSPUZTUBOPXJPCKBXJ[PMPXBOZ DPTLBOJBEPPLSF vMBOJBHP[FTQPFNBHPEOZDIOBQBEPXZDI[BXSPUËX HPXZ MVC MBCJSZOUPQBUJ EPMFHMJXPvDJ [XJ[BOF [VT[LPE[FOJFNPvSPELPXFHPVLBEVOFSXPXFHP OQ PTUSBBUBLTKBNËELPXBMVCHV[ZUZMOFKKBNZD[BT[ LJ,BEZ[UZDIQS[ZQBELËXXZNBHBTZTUFNBUZD[OFK PCTFSXBDKJ BMCPXJFNVOBKNPET[ZDIQBDKFOUËXOJF [XZLMFUSVEOFKFTUVTUBMFOJFXBvDJXFHPSP[QP[OBOJB XQPD[ULPXZNPLSFTJFXZTUQJFOJBPCKBXËX 0QJTQS[ZQBELV &UBQ*q IPTQJUBMJ[BDKB
$IPQJFDMFUOJ., EPUZDID[BTQPXBOJFOJFDIPSV KDZ [PTUBQS[ZKÂUZEP,MJOJLJ[QPXPEVVUS[ZNVKDFK P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 4 , l i p i e c – s i e r p i e ń 2 0 11
TJÂPEEOJXZTPLJFKHPSD[LJ1SËCZMFD[FOJBBNCV MBUPSZKOFHP CZZ OJFTLVUFD[OF [XBT[D[B J E[JFDLP XZNJPUPXBP QP MFLBDI EPVTUOZDI 1S[Z QS[ZKÂDJV TUBO DIPQDB CZ EPv¾ EPCSZ ; PEDIZMFÉ X CBEBOJV QS[FENJPUPXZN TUXJFSE[POP QS[FLSXJFOJF HBSEB [ SPQOZNJ OBMPUBNJ X LSZQUBDI NJHEBLËX QPEOJF CJFOOZDI PSB[ [BPTUS[FOJF T[NFSV QÂDIFS[ZLPXFHP OBEQVDBNJ8CBEBOJBDIEPEBULPXZDIPCFDOFCZZ [OBD[OJF QPEXZT[POF XTLByOJLJ PTUSFK GB[Z X CB EBOJV35(LMBULJQJFSTJPXFKPQJTBOP[NJBOZ[BQBMOF vSËENJT[PXPNJT[PXF8QPTJFXBDINBUFSJBËX CJPMPHJD[OZDI NPD[ LB LSFX QPCSBOZDIQS[ZQS[Z KÂDJV OJF XZIPEPXBOP GMPSZ QBUPHFOOFK SP[QP[OBOP PTUSF[BQBMFOJFESËHPEEFDIPXZDI XD[POPUZQPX BOUZCJPUZLPUFSBQJÂ8EPCJFMFD[FOJB[BPCTFSXPXB OPOBSBTUBOJFXTLByOJLËXPTUSFKGB[Z DIPQJFDOBEBM HPSD[LPXB [NPEZGJLPXBOP BOUZCJPUZLPUFSBQJÂ 8 LPMFKOFKEPCJFVQBDKFOUBXZTUQJTLQPNPD[ XPEP CS[VT[F OBUPNJBTU X CBEBOJBDI EPEBULPXZDI QPE XZT[POF XTLByOJLJ QS[FEOFSLPXFK OJFXZEPMOPvDJ OFSFL LSFBUZOJOB NHEM TUPTPXBOP BMCVNJ OZ GVSPTFNJE V[ZTLVKDQPQSBXÂEJVSF[Z1P[BUZN TUXJFSE[POPOJFEPLSXJTUPv¾JQS[FUPD[POPNM6, ,$; [HPEOFK HSVQPXP CF[ QPXJLBÉ 8PCFD VUS[Z NVKDZDITJÂXZTPLJDIXTLByOJLËXTUBOV[BQBMOFHP HPSD[LJPUZQJFIFLUZD[OZNPSB[[OBD[OFKQS[FD[V MJDZ XZLPOBOP QVOLDKÂ MÂEyXJPX V[ZTLVKD QZO XPEPKBTOZ [ QMFPDZUP[ [ QS[FXBH LPNËSFL XJFMPKES[BTUZDI1POPXOJF[NPEZGJLPXBOPBOUZCJP UZLPUFSBQJÂ XD[BKDNFSPQFOFN BUBLFXZLPOBOP
Pediatr Pol 2011; 86 (4): 397–400 © 2011 by Polskie Towarzystwo Pediatryczne Otrzymano/Received: 22.04.2011 Zaakceptowano do druku/Accepted: 20.06.2011 Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości I Katedra Pediatrii Uniwersytet Medyczny w Łodzi Kierownik Kliniki: prof. dr hab. n. med. Danuta Chlebna-Sokół Konflikt interesu/ Conflicts of interest: Autorzy pracy nie zgłaszają konfliktu interesów Adres do korespondencji/ Address for correspondence: prof. dr hab. n. med. Iwona Ligenza Klinika Propedeutyki Pediatrii i Chorób Metabolicznych Kości ul Sporna 36-50 91-738 Łódź e-mail: [email protected] Autorzy składają podziękowania dr n. med. Elżbiecie Żelazowskiej za cenne uwagi przy przygotowaniu publikacji.
398
P R AC E K A Z U I S T YC Z N E / C A S E R E P O R T S UPNPHSBGJÂ LPNQVUFSPX HPXZ PCSB[ TUSVLUVS NË [HV J NËELV CZ QSBXJEPXZ CF[ [NJBO PHOJTLP XZDI%[JFDLPLPOTVMUPXBOFCZPUBLFQS[F[MFLBS[B LBSEJPMPHB PEDIZMFOJB X CBEBOJV QS[FENJPUPXZN QS[Z QSBXJEPXZN &,( PSB[ OJFXJFMLJDI PEDIZMF OJBDIXCBEBOJV&$)0PDFOJPOF[PTUBZKBLPXUËSOF EP QS[FXMFLBKDFK TJÂ JOGFLDKJ 1PTUBXJPOP SP[QP[OB OJFQPTPD[OJDZ[UPXBS[ZT[DZNPED[ZOFN[BQBMOZN PQPO NË[HPXPSE[FOJPXZDI ,POUZOVPXBOP SP[QP D[ÂUF XD[FvOJFK MFD[FOJF BOUZCJPUZLPUFSBQJB QPEB BMCVNJO MFLËXNPD[PQÂEOZDI
OJFPCTFSXPXBOPKV [BCVS[FÉEJVSF[Z;FX[HMÂEVOBVUS[ZNVKDTJÂHP SD[LÂJEPUZDID[BTPXZQS[FXMFLBKDZTJÂ VPHËMOJPOZ QSPDFTDIPSPCPXZQS[FUPD[POPQSFQBSBUJNNVOPHMP CVMJO X JMPvDJ H HLH NBTZ DJBB
V[ZTLVKD OPSNBMJ[BDKÂUFNQFSBUVSZDJBBJTUPQOJPXQPQSBXÂ TUBOVPHËMOFHPQBDKFOUB1PEPCBDIMFD[FOJBNF SPQFOFNFNXZLPOBOPLPOUSPMOQVOLDKFMÂEyXJPX q V[ZTLBOP QSBXJEPXZ QZO NË[HPXPSE[FOJPXZ 1BDKFOUXZQJTBOZ[PTUBEPEPNV[SP[QP[OBOJFNQP TPD[OJDZPOJFVTUBMPOFKFUJPMPHJJJ[BMFDFOJBNJXZLP OBOJBCBEBÉLPOUSPMOZDIQPEOJBDI &UBQ**q IPTQJUBMJ[BDKB
+FEOBLQPEPCBDIQPCZUVXEPNVE[JFDLPQPOPX OJFXZTPLP[BHPSD[LPXBPJQS[ZKÂUF[PTUBPEPT[QJ UBMB 1P[B HPSD[L DIPQJFD OJF XZLB[ZXB JOOZDI PCKBXËX DIPSPCPXZDI X CBEBOJV QS[FENJPUPXZN [OËXTUXJFSE[POPKFEZOJF[BD[FSXJFOJFOJFHBSEB8 CBEBOJBDIMBCPSBUPSZKOZDIPCTFSXPXBOPQPEXZT[P O MFVLPDZUP[Â $31 PSB[ OJFEPLSXJTUPv¾ X [EKÂDJV 35( LMBULJ QJFSTJPXFK PQJTBOF [PTUBZ VUS[ZNVKDF TJÂ [NJBOZ [BQBMOF 1PEFKS[FXBKD BUZQPXF QPEPF [NJBO SP[T[FS[POP BOUZCJPUZLPUFSBQJÂ P NBLSPMJEZ OJF V[ZTLBOP KFEOBL FGFLUV LMJOJD[OFHP q DIPQJFD OBEBM HPSD[LPXB 8 QPT[VLJXBOJV D[ZOOJLB FUJP MPHJD[OFHP DIPSPCZ XZLPOBOP T[FSFH CBEBÉ EPEBU LPXZDI 4[FvDJPLSPUOF QPTJFXZ LSXJ X LJFSVOLV CBLUFSJJUMFOPXZDIJCF[UMFOPXZDIPSB[HS[ZCËXXZ QBEZ VKFNOJF 8ZLMVD[POP [BLBFOJF .ZDPQMBTNB QOFVNPOJBF $IMBNZEJB QOFVNPOJBF XJSVTBNJ # J $ [BQBMFOJB XUSPCZ SPUB J BEFOPXJSVTBNJ UBLF TBMNPOFMMP[Â UPLTPLBSP[Â CPSFMJP[Â UPLTPQMB[NP[Â JMBNCMJP[Â#BEBOJBXLJFSVOLVDIPSËCVLBEPXZDI [BQBMOZDIULBOLJD[OFKPSB[OPXPUXPSPXZDI XZ QBEZOFHBUZXOJF 8 UZHPEOJV QPCZUV QPKBXJZ TJÂ V E[JFDLB LJMLBLSPUOJF [BCVS[FOJB SËXOPXBHJ [ PD[PQMTFN 6[ZTLBOZ ESPH QVOLDKJ MÂEyXJPXFK QZO NË[HPXP SE[FOJPXZOJFXZLB[B[NJBO OBUPNJBTUX&&(PQJ TBOF [PTUBZ VPHËMOJPOF [NJBOZ OBQBEPXF 8PCFD QPXZT[FHP QP LPOTVMUBDKJ OFVSPMPHJD[OFK EP MFD[F OJB XD[POP LXBT XBMQSPJOPXZ /BQBEZ PD[PQMTV J [BCVS[FÉ SËXOPXBHJ VTUQJZ V[ZTLBOP QPQSBXÂ [BQJTV&&(8SP[XBBOJBDIOBEQS[ZD[ZOBNJUFHP TUBOVCSBOPQPEVXBHÂFUJPMPHJÂJOGFLDZKO
8USBLDJFUZHPEOJPXFKIPTQJUBMJ[BDKJEXVLSPUOJF PCTFSXPXBOPOPSNBMJ[BDKÂUFNQFSBUVSZDJBB QPQSB XÂTUBOVE[JFDLBPSB[XTLByOJLËXPTUSFKGB[Z BOB TUÂQOJFQPXSËUHPSD[LJ QPHPST[FOJFNPSGPMPHJJ $31 1$5 J 0# ; UFHP X[HMÂEV EXVLSPUOJF NPEZGJLPXB OPBOUZCJPUZLPUFSBQJÂ OJF[OBKDKFEOBLFUJPMPHJJBOJ NJFKTDBVDIXZUVTUBOV[BQBMOFHP8PTUBUOJDIUZ HPEOJBDIMFD[FOJBVTUQJBHPSD[LB CBEBOJBLPOUSP MOFXZQBEZQSBXJEPXP E[JFDLPXZQJTBOPEPEPNV q IPTQJUBMJ[BDKB 1P UZHPEOJBDI QBDKFOU QS[ZKÂUZ CZ EP ,MJOJLJ DF MFNXZLPOBOJBCBEBÉLPOUSPMOZDI.PSGPMPHJB $31 BLUZXOPv¾ USBOTBNJOB[ HMJLFNJB NPD[OJL LSF BUZOJOB CBEBOJF PHËMOF NPD[V BNJOZ LBUFDIPMPXF X NPD[V 35( LMBULJ QJFSTJPXFK 64( PSB[ 5, KBNZ CS[VT[OFKXZQBEZQSBXJEPXP0#XZLB[BPUFOEFO DKFNBMFKD &UBQ***q 8 PLSFTJF NJFTJÂDZ DIPQJFD QS[FCZ FQJ[PEËX OBQBEPXZDI[BXSPUËXHPXZ[[BCVS[FOJBNJSËXOP XBHJ XZNJPUBNJJPD[PQMTFN EXVLSPUOJFXZNBHB IPTQJUBMJ[BDKJ X PEE[JBMF E[JFDJÂDZN NBK NBK ,BEPSB[PXPQS[ZQS[ZKÂDJVTUBOQBDKFOUBCZ vSFEOJ PCTFSXPXBOPTUBOQPCVE[FOJB[PD[PQMTFN CF[ JOOZDI PEDIZMFÉ PE TUBOV QSBXJEPXFHP 8Z OJLJ XZLPOBOZDI CBEBÉ EPEBULPXZDI NPSGPMPHJB XTLByOJLJPTUSFKGB[Z HB[PNFUSJB BLUZXOPv¾USBOT BNJOB[ NPD[OJL BNPOJBL &&( 5, J /.3 HPXZ [OBKEPXBZTJÂX[BLSFTJFQS[ZKÂUZDIOPSN1S[FQSP XBE[POP LPOTVMUBDKÂ OFVSPMPHJD[O PLVMJTUZD[O JMBSZOHPMPHJD[O XD[FSXDVSPLVE[JFDLPCZP IPTQJUBMJ[PXBOFX,MJOJDF0UPMBSZOHPMPHJJ "VEJPMPHJJ J'POJBUSJJ%[JFDJÂDFK6.X64,OSDFMFNXZLMVD[F OJBOJFQSBXJEPXPvDJXVLBE[JFvMJNBLB8ZLPOBOP EJBHOPTUZLÂBVEJPMPHJD[O CBEBOJFBVEJPNFUSZD[OF UZNQBOPNFUSZD[OF PUPFNJTKÂJ#&3"
LUËSBOJFXZ LB[BBOJFQSBXJEPXPvDJ /BQPETUBXJFDBPvDJPCSB[VLMJOJD[OFHPVDIPQ DB SP[QP[OBOP BHPEOF OBQBEPXF [BXSPUZ HPXZ 1PEB LXBTV XBMQSPJOPXFHP LPOUZOVPXBOB EP SPLV [PTUBBTUPQOJPXP[SFEVLPXBOBJ[BLPÉD[POB %PMFD[FOJBXD[POPCFUBIJTUJO LUËSZLPOUZOVPXB OZKFTUEPDIXJMJPCFDOFK XTUPQOJPXP[NOJFKT[BOZDI EBXLBDI 8 DJHV PTUBUOJDI MBU QPKBXJ TJÂ KFEFO OBQBESPD[OJF 8 NBKV DIPQJFD NJB XËXD[BT MBU J NJFTJDF QS[FQSPXBE[POF[PTUBPCBEBOJFFMFLUSPOZ TUBHNPHSBGJD[OF ;BLBE6LBEV3ËXOPXBHJ*,BUF ESZ0UPMBSZOHPMPHJJ6.X|PE[J [OBTUÂQVKDZNPQJ TFN aPD[PQMT TBNPJTUOZ q ESHBOJB HBFL PD[OZDI PD[PQMTQPPFOJPXZqESHBOJBHBFLPD[OZDI QSËCB vMFE[FOJB XBIBEB q TZNFUSZD[OF SP[LBEBKDF TJÂ ESHBOJB PD[PQMTPQUPLJOFUZD[OZOJFQSBXJEPXZ UFTU GPUFMBXBIBEPXFHPTZNFUSZD[OZ UFTUCJLBMPSZD[OZq P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 4 , l i p i e c – s i e r p i e ń 2 0 11
P R AC E K A Z U I S T YC Z N E / C A S E R E P O R T S OJF[OBD[OB QS[FXBHP LJFSVOLPXB X QSBXP CF[ OJF EPXBEV LBOBPXFHP 8OJPTFL LPÉDPXZ EZTLSFUOF DFDIZ VT[LPE[FOJB PvSPELPXFHPo $IPQJFD SP[XJKB TJÂOPSNBMOJF PCFDOJFVD[ÂT[D[BEPQJFSXT[FKLMBTZ VD[ZTJÂEPCS[F
Omówienie ;BXSPUZ HPXZ TUBOPXJ USVEOZ QSPCMFN EJBHOP TUZD[OPUFSBQFVUZD[OZEMBLBEFHPMFLBS[BPHËMOFHP QFEJBUSZ MBSZOHPMPHB J OFVSPMPHB .PH XZTUÂQPXB¾ X SËOZDI DIPSPCBDI [BSËXOP XZNBHBKDZDI T[ZC LJFKEJBHOPTUZLJJMFD[FOJB HV[ZNË[HV
KBLJUZDIOB QPEPV[BCVS[FÉFNPDKPOBMOZDI$[ÂTUPv¾XZTUÂQP XBOJBPLSFvMBTJÂOBQP[JPNJFqPHËMOFKQPQV MBDKJ< > 6E[JFDJ[BXSPUZHPXZNPHNJF¾SËOFQS[ZD[Z OZ [BSËXOPDFOUSBMOF OQPTUSBBUBLTKBNËELPXB QBEBD[LB D[ÂvDJPXP [PPOBPHOJTLPXB [BXSPUZ QP VSB[BDI [BQBMFOJBDIPQPO XQS[FCJFHVDIPSËCPHËM OPVTUSPKPXZDI
KBLJPCXPEPXF OQBHPEOFOBQBEP XF[BXSPUZHPXZ |BHPEOFOBQBEPXF[BXSPUZHPXZPQJTBOF[PTUBZ QPSB[QJFSXT[ZQS[F[#BTTFSBXSPLV<>3P[ QPD[ZOBKTJÂ[B[XZD[BKQPNJÂE[ZBSPLJFNZ DJBXTQPTËCOBHZ CF[D[ZOOJLËXQSFEZTQPOVKDZDI J QSPXPLVKDZDI $IBSBLUFSZ[VK TJÂ OBXSBDBKDZNJ OBQBEBNJ [BXSPUËX HPXZ [ D[ÂTUP UPXBS[ZT[DZNJ XZNJPUBNJ CMBEPvDJQPXPLTLËSOZDIJEVZNOJF QPLPKFN%[JFDLPTQSBXJBXSBFOJFQS[FTUSBT[POFHP TLBSZ TJÂ OB VD[VDJF XJSPXBOJB QPEPB /JF NPF TUB¾ BOBXFUTJFE[JF¾ DIXZUBTJÂSPE[JDËXMVCPQJF SBP[OBKEVKDFTJÂXQPCMJVQS[FENJPUZ BCZVUS[Z NB¾SËXOPXBHÂ DPNJBPNJFKTDFVOBT[FHPQBDKFO UB1S[ZUPNOPv¾KFTU[BXT[F[BDIPXBOB ESHBXLJOJF XZTUÂQVK /JFLJFEZ PCTFSXVKF TJÂ PD[PQMT QP[JPNZ <> 5BL [BDIPXZXB TJÂ OBT[ QBDKFOU $[BT USXBOJB OBQBEËX[BCVS[FÉSËXOPXBHJKFTUSËOZ PELJMLVNJ OVUEPLJMLVHPE[JOJNPFOBXSBDB¾QS[F[XJFMFUZHP EOJ1PNJÂE[ZOBQBEBNJE[JFDLPD[VKFTJÂEPCS[F OJF TUXJFSE[B TJÂ PEDIZMFÉ X CBEBOJV OFVSPMPHJD[OZN XZOJLCBEBOJB&&(KFTUQSBXJEPXZ#BEBOJFMBSZO HPMPHJD[OF [B[XZD[BK OJF XZLB[VKF [NJBO QP[B EP EBUOJQSËCLBMPSZD[O BMFQSËCZUFKOJFXZLPOVKF TJÂVE[JFDJOBKNPET[ZDI*OOFCBEBOJBQPNPDOJD[F X UZN CBEBOJB MBCPSBUPSZKOF OJF PECJFHBK [B[XZ D[BKPEOPSNZ3ËXOJFQZONË[HPXPSE[FOJPXZOJF XZLB[VKF[NJBO;FTQËUFO[XZLMFTBNPJTUOJFVTUÂ QVKF qS JOJFXZNBHBMFD[FOJB3P[QP[OBOJF BHPEOZDIOBQBEPXZDI[BXSPUËXHPXZKFTUVTUBMBOF TUPTVOLPXPS[BELP 0QJTBOZ X UFK QSBDZ QBDKFOU QP[PTUBKF X OBT[FK PCTFSXBDKJ PE MBU /BQBEZ [BXSPUËX HPXZ J [BCV S[FÉ SËXOPXBHJ VKBXOJZ TJÂ V DIPQDB X XJFLV MBU X OBTUÂQTUXJF QS[FCZUFK JOGFLDKJ [ OJFXZEPMOPvDJ XJFMPOBS[EPXJPED[ZOFN[BQBMOZNPQPONË[HPXP P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 4 , l i p i e c – s i e r p i e ń 2 0 11
SE[FOJPXZDI1PD[ULPXPV[OBOFCZZ[BQBEBD[LP XF[FX[HMÂEVOBPCFDOPv¾X[BQJTJF&&(VPHËMOJPOFK D[ZOOPvDJ OBQBEPXFK 8D[FOJF EP MFD[FOJB LXBTV XBMQSPJOPXFHPTQPXPEPXBPQPQSBXÂQS[FCJFHVDIP SPCZ J VTUQJFOJF [NJBO X &&( +BLP QS[ZD[ZOÂ QP XTUBZDIXËXD[BT[BXSPUËXHPXZCSBOPQPEVXBHÂ UPLTZD[OFVT[LPE[FOJFXËLJFOOFSXPXZDI OQPTUS BUBLTKÂ NËELPX
B UBLF LPNËSFL [NZTPXZDI CÂEOJLB X QS[FCJFHV QPTPD[OJDZ <> $[ZOOJLJFN NPHDZN NJF¾ XQZX OB XZTUQJFOJF [NJBO OBQB EPXZDI NPHP CZ¾ UBLF UPLTZD[OF E[JBBOJF MFLËX <> DIPQJFD PUS[ZNZXB BNJOPHMJLP[ZEZ J EJVSFUZLJ GVSPTFNJE %BMT[B XJFMPMFUOJB PCTFSXBDKB LMJOJD[OB E[JFDLB VNPMJXJBXFSZGJLBDKÂXTUÂQOFHPSP[QP[OBOJBOBQB EËXJ[BLXBMJGJLPXBOJFJDIEPOBQBEPXZDIBHPEOZDI [BXSPUËX HPXZ 8 QS[FDJXJFÉTUXJF EP BHPEOZDI OBQBEPXZDI QPPFOJPXZDI [BXSPUËX HPXZ [XJ [BOZDI [F [NJBOBNJ QPPFOJB PUPMJUËX X LBOBBDI QËLPMJTUZDI KFEOPTULB UB OJF XZNBHB NBOFXSËX VXBMOJBKDZDI OQ&QMBZBJUFSBQJJMFLBNJ8JFMVBV UPSËXDIPSPCÂUÂEFGJOJVKFKBLPFLXJXBMFOUCEyQSF LVSTPSNJHSFOZ< >MVCQS[FNJKBKDZPCKBXXXJFLV SP[XPKPXZN<>6OBT[FHPQBDKFOUBOJFXZTUÂQPXB CËMHPXZ OJFCZPUBLFEPEBUOJFHPXZXJBEVSPE[JO OFHP X UZN LJFSVOLV 1S[FQSPXBE[POB EJBHOPTUZLB MBSZOHPMPHJD[OB VUSVEOJPOB J SP[DJHOJÂUB X D[BTJF [FX[HMÂEVOBXJFLDIPQDB XZLB[BB JQS[ZD[ZOB [BXSPUËX HPXZ [ [BCVS[FOJBNJ SËXOPXBHJ MFZ SB D[FKQP[BCÂEOJLJFN BXJÂDXTLB[VKFUPOBPvSPELP XFQPDIPE[FOJF[NJBO 1S[FETUBXJPOZ X QSBDZ QS[ZQBEFL EPUZD[DZ OB QBEPXZDI[BXSPUËXHPXZVE[JFDLBEPXPE[JPHSPN OZDI USVEOPvDJ X PTUBUFD[OZN VTUBMFOJV DFOUSBMOFK MVCPCXPEPXFKFUJPQBUPHFOF[Z/JF[CÂEOFKFTUXLB EZNQS[ZQBELVXZLPOBOJFUPNPHSBGJJLPNQVUFSPXFK MVC SF[POBOTV NBHOFUZD[OFHP NË[HV DFMFN XZLMV D[FOJB QPXBOZDI [NJBO PSHBOJD[OZDI 1PXZT[F SP[XBBOJB XTLB[VK KFEOBL OB PvSPELPXF QPDIP E[FOJF [BCVS[FÉ J OB [OBD[D SPMÂ QS[FCZUFHP DJÂ LJFHP VPHËMOJPOFHP [BLBFOJB %[JFDJ [ VTUBMPOZN SP[QP[OBOJFNBHPEOZDIOBQBEPXZDI[BXSPUËXHP XZXZNBHBKEBMT[FKTUBFKPQJFLJOFVSPMPHJD[OFK
Piśmiennictwo (FSHPOU " #JFESPÉ " ;BKBD " 4UFD[LPXTLB . $BVTFT BOE EJBHOPTUJDT PG EJ[[JOFTT PG DFOUSBM PSJHJO JO DIJMESFO 1S[FHM-FL q .JFS[XJÉTLJ+ 1PMBL. %BMLF, #VSEBL1 ,ByNJFSD[BL ) .PSE[ZÉTLJ. #FOJHOQBSPYZTNBMWFSUJHPPGDIJMEIPPE 0UPMBSZOHPM1PM q #BUTPO(#FOJHOQBSPYZTNBMWFSUJHPPGDIJMEIPPE"SFWJFX PGUIFMJUFSBUVSF1BFEJBUS$IJME)FBMUI q #BTTFS-4#FOJHOQBSPYZTNBMWFSUJHPPGDIJMEIPPE"WB SJFUZPGWFTUJCVMBSOFVSPOJUJT#SBJO q
399
400
P R AC E K A Z U I S T YC Z N E / C A S E R E P O R T S 4BMWJOFMMJ ' 'JSSJTJ - $BTBMF . 5SJWFMMJ . %m"TDBOJP - -BNBOOB' (SFDP' $PTUBOUJOP4#FOJHOQBSPYZTNBMQP TJUJPOBM WFSUJHP EJBHOPTJT BOE USFBUNFOU $MJO 5FS q 4[JSNBJ " 7FTUJCVMBS EJTPSEFST JO DIJMEIPPE BOE BEPMF TDFOUT&VS"SDI0UPSIJOPMBSZOHPM q .BSDFMMJ7 1JB[[B' 1JTBOJ' .BSDJBOP&/FVSPPUPMPHJ DBMGFBUVSFTPGCFOJHOQBSPYZTNBMWFSUJHPBOECFOJHOQBSP
1PSUB&UBTTBN + (BSDJB$PCPT 3 $VDFESBEP .$ $BTB OPWB* -BQFOB5 (BSDJB3BNPT3/FVSPPUPMPHJDBMTZNQ UPNTJOQBUJFOUTXJUINJHSBJOF/FVSPMPHJB 3BMMJ( "UUVSP' EF'JMJQQJT$*EJPQBUIJDCFOJHOQBSPYZ TNBM WFSUJHP JO DIJMESFO B NJHSBJOF QSFDVSTPS *OU + 1F EJBUS0UPSIJOPMBSZOHPM TVQQq 4JEPS, .JLPBKD[ZL8|BHPEOFOBQBEPXF[BXSPUZHPXZ /PXB1FEJBUSJB q
YZTNBMQPTJUJPOJOHWFSUJHPJODIJMESFOBGPMMPXVQTUVEZ #SBJO%FW q
P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 4 , l i p i e c – s i e r p i e ń 2 0 11