PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES
247
Zjawisko podwyĝszonej funkcji wzglÚdnej nerki u dzieci z rozpoznaniem jednostronnego wodonercza w renoscyntygraği 99m Tc-EC Phenomenon of increased renal function in children with unilateral hydronephrosis on 99mTc-EC renoscyntygraphy Anna Nocuñ, Anna KornaĂ, Maïgorzata Nóĝka-Kozik, Beata Chrapko STRESZCZENIE WstÚp. Funkcja wzglÚdna (FW) nerki wiÚksza niĝ 55% jest okreĂlana terminem nadnormalnej. W literaturze istnieje szereg kontrowersji dotyczÈcych nadnormalnej FW nerki zmienionej wodonerczowo u dzieci z jednostronnym wodonerczem. Celem naszej pracy byïa ocena czÚstoĂci wystÚpowania tego zjawiska. Materiaï i metody. Retrospektywnie przeanalizowaliĂmy uzyskane w ciÈgu 10 lat dane dzieci z rozpoznaniem jednostronnego wodonercza i prawidïowÈ nerkÈ przeciwstronnÈ. U wszystkich chorych wykonano renoscyntygrağÚ z 99mTc-etylenodicysteinÈ. FW oznaczano metodÈ porównania pól pod krzywymi. Wyniki. U 68 dzieci (Ăredni wiek 6,3 ±5,5 roku), które speïniaïy kryteria wïÈczenia do grupy, nadnormalna FW wystÚpowaïa jedynie w 3 (4,4%) przypadkach: 56%, 57% i 58%. Wiek tych dzieci wynosiï odpowiednio: 5 lat, 7 miesiÚcy i 1 miesiÈc. Wszystkie nerki z FW>50% byïy wiÚksze niĝ przeciwstronna nerka prawidïowa. Wnioski. W naszej ocenie, nadnormalna FW wystÚpuje bardzo rzadko. Czynnikami sprzyjajÈcymi mogÈ byÊ niedojrzaïoĂÊ ukïadu wydalniczego u mïodszych dzieci oraz duĝe wymiary nerki zmienionej wodonerczowo. Sïowa kluczowe: nadnormalna funkcja wzglÚdna nerki, jednostronne wodonercze, renoscyntygrağa
Tc-EC
99m
ABSTRACT Introduction. Differential renal function (DRF) greater than 55% is referred to as supranormal. There is a controversy in the literature of supranormal hydronephrotic kidney in children with unilateral hydronephrosis. The aim of our study was to assess the incidence of this phenomenon. Material and methods. We retrospectively analyzed last 10 years data of children examined in our center with the diagnosis of unilateral hydronephrosis and normal contralateral kidney. All patients underwent renoscintigraphy with 99m Tc-ethylenedicysteine. The DRF was determined with the integral method. Results. Out of 68 children (mean age 6.3 ±5.5 years), who met the criteria of inclusion to the studied group, supranormal DRF was found in only 3 (4.4%) cases: 56%, 57% and 58%. The age of the children was respectively: 5 years, 7 months and 1 month. All kidneys with DRF>50% were larger than contralateral normal kidney. Conclusion. In our opinion, supranormal renal function is the rare phenomenon, which may be associated with renal immaturity in younger children and the large size of the hydronephrotic kidney. Key words: supranormal renal function, unilateral hydronephrosis, renoscintigraphy
Tc-EC
99m
WstÚp 3P[E[JBGVOLDKJX[HMÂEOFK '8 OFSFL P[OBD[BOZ[B QPNPD TDZOUZHSBGJJ EZOBNJD[OFK SFOPTDZOUZHSBGJJ
KFTUKFEOZN[OBKXBOJFKT[ZDIQBSBNFUSËXVX[HMÂE OJBOZDIQS[ZQPEFKNPXBOJVEFDZ[KJUFSBQFVUZD[OZDI V DIPSZDI [ XPEPOFSD[FN 0DFOB '8 KFTU EPLPOZ XBOBQPNJÂE[ZJNJOVUCBEBOJB HEZSBEJPGBS NBDFVUZL KFTU HSPNBE[POZ X NJT[V OFSFL QS[FE XZQFOJBOJFN TJÂ VLBEËX LJFMJDIPXPNJFEOJD[LP XZDI<>'8OFSLJXJÂLT[BOJKFTUVXBBOB[B QPEXZT[PO J PLSFvMBOB UFSNJOFN OBEOPSNBMOFK TVQSBOPSNBM
QPED[BTHEZ[BQSBXJEPXZVXBBTJÂ [BLSFTQPNJÂE[ZJ<> ;KBXJTLP OFSLJ OBEOPSNBMOFK X KFEOPTUSPOOZN XPEPOFSD[V [PTUB PQJTBOZ QP SB[ QJFSXT[Z X P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
SPLVQS[F[4UFDLMFSBJXTQ<>"VUPS[Z[XSËDJMJVXB HÂOBOJFQPNZvMOZQS[FCJFHDIPSPCZVDIPSZDI[UBL GVOLDK J XZTVOÂMJ XOJPTFL F QPEXZT[FOJF '8 XCBEBOJVTDZOUZHSBGJD[OZNOJFNPFCZ¾JOUFSQSF UPXBOF KBLP SPLPXOJD[P LPS[ZTUOF OJF XJDF TJÂ [SZ[ZLJFN[BOJLVD[ZOOFHPNJT[VOFSLJ&UJPMPHJB J [OBD[FOJF LMJOJD[OF OBEOPSNBMOFK '8 X XPEPOFS D[VOJF[PTUBZEPUZDID[BTKFEOP[OBD[OJFXZKBvOJPOF /BBNBDIMJUFSBUVSZUSXBEZTLVTKB D[Z[KBXJTLPUP KFTUBSUFGBLUFN< > D[ZUFSFQSF[FOUVKFS[FD[ZXJTUF QPEXZT[FOJF GVOLDKJ OFSLJ [NJFOJPOFK XPEPOFSD[P XP<q>3ËOFTUBLFPQJOJFPSP[QPXT[FDIOJFOJV UFHP[KBXJTLB $FMFN OBT[FK QSBDZ CZB PDFOB D[ÂTUPvDJ XZTUÂ
Pediatr Pol 2011; 86(3): 247–249 © 2011 by Polskie Towarzystwo Pediatryczne Otrzymano/Received: 8.02.2011 Zaakceptowano do druku/Accepted: 29.03.2011 Katedra i Zakïad Medycyny Nuklearnej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Kierownik Zakïadu: Beata Chrapko Wkïad pracy autorów/ Authors contribution: Anna Nocuñ – projekt pracy, zebranie danych, analiza i interpretacja danych, napisanie artykuïu; Anna KornaĂ, Maïgorzata Nóĝka-Kozik – projekt pracy, zebranie danych, analiza i interpretacja danych; Beata Chrapko – projekt pracy, recenzja, akceptacja ostatecznej wersji do opublikowania. KonĠikt interesu/ ConĠicts of interest: Autorzy pracy nie zgïaszajÈ konĠiktu interesów Adres do korespondencji/ Address for correspondence: Anna Nocuñ Zakïad Radiologii i Medycyny Nuklearnej SPSK 4 ul. Jaczewskiego 8 20-954 Lublin, Poland Tel. /Fax. (81)-72-44-339 e-mail:
[email protected]
248
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES QPXBOJB OBEOPSNBMOFK '8 X HSVQJF E[JFDJ [ KFEOP TUSPOOZN XPEPOFSD[FN V LUËSZDI QS[FQSPXBE[POP XOBT[FKJOTUZUVDKJCBEBOJFEZOBNJD[OFOFSFL[[BTUP TPXBOJFNSBEJPGBSNBDFVUZLVN5DFUZMFOPEJDZTUFJOB &$
Materiaï i metody #BEBOB HSVQB [PTUBB XZTFMFLDKPOPXBOB TQPvSËE E[JFDJ VLUËSZDIXZLPOBOBCZBSFOPTDZOUZHSBGJBQP QPEBOJVN5DFUZMFOPEJDZTUFJOZXMBUBDIq %P HSVQZ XD[POP DIPSZDI QPOJFK SPLV ZDJB [ SP[QP[OBOJFN KFEOPTUSPOOFHP XPEPOFSD[B X QS[F CJFHV [XÂFOJB QPENJFEOJD[LPXFHP NPD[PXPEV VLUËSZDIOFSLBQS[FDJXTUSPOOBCZBQSBXJEPXB[B SËXOPXCBEBOJVVMUSBTPOPHSBGJD[OZN KBLJXCBEB OJV SBEJPJ[PUPQPXZN ; CBEBOFK HSVQZ XZLMVD[POP DIPSZDI[QBUPMPHJOFSLJQS[FDJXTUSPOOFK MFD[POZDI [ QPXPEV OBEDJvOJFOJB UÂUOJD[FHP PSB[ QP [BCJFHBDI PQFSBDZKOZDIVLBEVNPD[PXFHP #BEBOJFTDZOUZHSBGJD[OFXZLPOZXBOP[BQPNPD KFEOPHPXJDPXFK HBNNBLBNFSZ 1JDLFS %$ QP EP ZMOFK JOJFLDKJ N5DFUZMFOPEJDZTUFJOB &$ X EBXDF
A
B nerka lewa
nerka prawa
C Ryc. 1. Renoscyntygrağa pacjenta (tabela I, nr 3) z nadnormalnÈ (56%) funkcjÈ wzglÚdnÈ nerki prawej. A – faza naczyniowa. B – faza sekrecyjna i wydalnicza. C – powiÚkszenie sekwencji uzyskanej w 1 minucie, obrazujÈce funkcjÚ kory nerek
[BMFOFKPEXJFLVE[JFDLB PE EP.#R #B EBOJFSP[QPD[ZOBOPCF[QPvSFEOJPQPQPEBOJVSBEJP J[PUPQVJQSPXBE[POPUFDIOJLEZOBNJD[OXQP[ZDKJ MFDFK XQSPKFLDKJUZMOPQS[FEOJFKXDJHVNJOVU 8 QJFSXT[FK NJOVDJF CBEBOJB SFKFTUSPXBOP TDZOUZ HSBNZ [ SP[E[JFMD[PvDJ D[BTPX SËXO TFLVOEZ 3ZD"
BXDJHVQP[PTUBZDINJOVU[SP[E[JFM D[PvDJD[BTPXSËXOTFLVOE 3ZD# 8QS[Z QBELV CSBLV PEQZXV NPD[V [ VLBEV LJFMJDIPXP NJFEOJD[LPXFHPXCBEBOJVQPETUBXPXZN KFFMJOJF CZPQS[FDJXXTLB[BÉ QPEBXBOPEPZMOJFGVSPTFNJE XEBXDF qNHLH LPOUZOVVKDEZOBNJD[OSFKF TUSBDKÂ PCSB[ËX QS[F[ NJOVU '8 OFSFL P[OBD[B OPBVUPNBUZD[OJF[BQPNPDNFUPEZQPSËXOBOJBQËM QPELS[ZXZNJD[BTqBLUZXOPv¾QPLPSFLDKJUBQP[B OFSLPXFHP [BMFDBOFKQS[F[&VSPQFKTLJF5PXBS[ZTUXP .FEZDZOZ/VLMFBSOFK<>
Wyniki 0QJTZXBOF QPXZFK LSZUFSJB TQFOJB HSVQB DIP SZDI QDJFÉTLJFKJQDJNÂTLJFK XXJFLVPE NJFTJDBEPMBU vSFEOJP SPLV8XJFLV QPOJFKNJFTJÂDZCZP E[JFDJ8PEPOFS D[F XZTUÂQPXBP QP TUSPOJF MFXFK V
B QP QSBXFK V DIPSZDI /FSLB XPEPOFSD[PXP [NJFOJPOBCZBXJÂLT[BPEQSBXJEPXFKV E[JFDJ NOJFKT[BV CBEBOZDI '8 OFSLJ XPEPOFSD[PXP [NJFOJPOFK XZOPTJB PE EP vSFEOJP '8 CZB PCOJP OB V DIPSZDI QSBXJEPXB ð J ä V E[JFDJ X UZN V PTËC XJÂLT[BOJ1PEXZT[PO'8 TUXJFSE[P OPV DIPSZDI%BOFUSPKHBDIPSZDI[OBEOPS NBMO'8QPTUSPOJFXPEPOFSD[BT[BQSF[FOUPXBOF XUBCFMJ*1S[ZLBESFOPTDZOUZHSBGJJVKFEOFHP[UZDI E[JFDJQS[FETUBXJBSZDJOB '8XJÂLT[BPE O XZTUÂQPXBBXZD[OJF XQS[ZQBELBDI HEZOFSLBXPEPOFSD[PXP[NJFOJPOB CZBXJÂLT[BPEQSBXJEPXFK
Omówienie 8 NBUFSJBMF QS[FBOBMJ[PXBOZN SFUSPTQFLUZXOJF X OBT[FK QSBDZ OBEOPSNBMOB '8 XZTUÂQPXBB KFEZ
Tabela I. Charakterystyka pacjentów z nadnormalnÈ funkcjÈ wzglÚdnÈ nerki Table I. Characteristics of patients with supranormal differential renal function
Nr
Wiek
PïeÊ
Strona
FW
Odpïyw moczu
Reakcja na furosemid
1
1 miesiÈc
M
prawa
58%
brak
odpïyw moczu
2
7 miesiÚcy
M
lewa
57%
brak
nie podawano
3
5 lat
M
lewa
56%
wydïuĝony
nie podawano
FW – funkcja wzglÚdna, M – pïeÊ mÚska P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL ARTICLES OJFX #JPSDQPEVXBHÂ FXZLPS[ZTUBOFQS[F[ OBT CBEBOJB [PTUBZ [FCSBOF X DJHV MBU OBMFZ [BVXBZ¾ F[KBXJTLPUPXZTUÂQPXBPCBSE[PS[BELP 6 DIPSZDI [ KFEOPTUSPOOZN XPEPOFSD[FN DZUPXBOB X QJvNJFOOJDUXJF D[ÂTUPv¾ XZTUÂQPXBOJB '8 XJÂL T[FKOJKFTUSËOBXHSVQJFDIPSZDI<> q<> q<> q<> q <> q<>/BMFZ[B[OBD[Z¾ FXQPXZT[ZDI QSBDBDIXZLPS[ZTUBOPSËOFSBEJPGBSNBDFVUZLJJNF UPEZQPNJBSV'8XSFOPTDZOUZHBSGJJ ,IBOJXTQ<>OJFTQPULBMJTJÂXCBEBOFKHSVQJF [OBEOPSNBMO'8J[KBXJTLPUPVXBBK[BBSUFGBLU +FHP XZTUÂQPXBOJF XJ [ OJFQSBXJEPXZN EPCP SFNSFHJPOËXUBQP[BOFSLPXFHP PLUËSFLPSZHPXBOB KFTU BLUZXOPv¾ X S[VDJF OFSFL ; VXBHJ OB XZTPLJF UP X PCSÂCJF XUSPCZ OJFQSBXJEPXZ EPCËS SFHJPOV UB NPF [BXZB¾ '8 X QS[ZQBELV XPEPOFSD[B QP TUSPOJFQSBXFK<>*OBOJSJXTQ<>VXBBKKFEOBL FQSPCMFNZUFDIOJD[OF [XJ[BOF[NFUPEBNJP[OB D[BOJB'8TUZMLPD[ÂvDJPXPPEQPXJFE[JBMOF[BQPE XZT[FOJF'81P[PTUBZNJD[ZOOJLBNJTXJFLCB EBOZDI DIPSZDI J BTZNFUSJB XJFMLPvDJ OFSFL $[ÂTUF XZTUÂQPXBOJF OBEOPSNBMOFK '8 V NPET[ZDI E[JF DJ QPOJFK SPLV ZDJB [XJ[BOF [OJFEPKS[BPvDJ VLBEV XZEBMOJD[FHP KFTU XZNJFOJBOF QS[F[ LJMLV BVUPSËX< >5BLFXOBT[FKQSBDZBEXPKF[USPK HB E[JFDJ [ OBEOPSNBMO '8 OJF VLPÉD[ZP SPLV ZDJB/BSP[LBE'8NBUBLFXQZXEZTQSPQPSDKB XZNJBSËX OFSFL q EVF XZNJBSZ OFSLJ [NJFOJPOFK XPEPOFSD[PXP X TUPTVOLV EP [ESPXFK < > 1PEPCOBUFOEFODKB[B[OBD[POBKFTUXHSVQJFCBEBOFK QS[F[ OBT 8F XT[ZTULJDI QS[ZQBELBDI '8 OBEOPS NBMOFKPSB[XQS[FE[JBMFQPNJÂE[ZJ XPEP OFSD[PXP[NJFOJPOBOFSLBCZBXJÂLT[BPEQSBXJEP XFK.BFOIPVUJXTQ<>[BQS[ZD[ZOÂQPEXZT[FOJB '8VXBBKTUPTVOLPXPOJTLGVOLDKÂOFSLJ[ESPXFK [F[CMJPOEPEPMOFKHSBOJDZOPSNZGJMUSBDKLÂCLP X ('3
P[OBD[BO X CBEBOJV [ [BTUPTPXBOJFN $SLXBTV FUZMFOPEJBNJOPD[UFSPPDUPXFHP &%5" 1P TUSPOJF XPEPOFSD[B [ QPEXZT[PO '8 BVUPS[Z PCTFSXPXBMJQSBXJEPXFXBSUPvDJ('3 1SBXEPQPEPCOJF OBEOPSNBMOB '8 NPF CZ¾ OB TUÂQTUXFN OBLBEBOJB TJÂ US[FDI XZNJFOJPOZDI QP XZFK QS[ZD[ZO OJFEPKS[BPvDJ OFSFL V NPET[ZDI E[JFDJ BTZNFUSJJ XZNJBSËX OFSFL J CMJTLJFK EPMOFK HSBOJDZOPSNZGVOLDKBOFSLJ[ESPXFK
S[BPv¾VLBEVXZEBMOJD[FHPVNPET[ZDIE[JFDJPSB[ EVFXZNJBSZOFSLJ[NJFOJPOFKXPEPOFSD[PXP
PiĂmiennictwo (PSEPO * $PMBSJOIB 1 'FUUJDI + 'JTDIFS 4 'SÎLJFS + )BIO,JXTQ(VJEFMJOFTGPSTUBOEBSEBOEEJVSFUJDSFOP HSBQIZJODIJMESFO1BFEJBUSJD$PNNJUUFFPGUIF&VSPQFBO "TTPDJBUJPO PG /VDMFBS .FEJDJOF &VS + /VDM .FE #1q 0[DBO; "OEFSTPO1+ (PSEPO*3PCVTUOFTTPGFTUJNBUJPO PGEJGGFSFOUJBMSFOBMGVODUJPOJOJOGBOUTBOEDIJMESFOXJUI VOJMBUFSBM QSFOBUBM EJBHOPTJT PG B IZESPOFQISPUJD LJEOFZ POEZOBNJDSFOPHSBQIZ)PXSFBMJTUIFTVQSBOPSNBMLJE OFZ &VS+/VDM.FE.PM*NBHJOHq 4UFDLMFS 3& .D-PSJF (" +BZBOUIJ 73 (JMEBZ %- "TI +. $IVSDIJMM#.JXTQ$POUSBEJDUPSZTVQSBOPSNBMEJG GFSFOUJBM SFOBM GVODUJPO EVSJOH OVDMFBS SFOPHSBQIJD JO WFTUJHBUJPO PG IZESPVSFUFSPOFQISPTJT + 6SPM q ,IBO+ $IBSSPO. )JDLFTPO.1 "DDPSTJ3 2VSFTIJ4 $BOOJOH%4VQSBOPSNBMSFOBMGVODUJPOJOVOJMBUFSBMIZ ESPOFQISPUJDLJEOFZDBOCFBWPJEFE$MJO/VDM.FE q (MVDLNBO(3 #BTLJO-4 #PHBFSU(" .FWPSBDI3" )BU UOFS34 ,PHBO#"$POUSBEJDUPSZSFOBMGVODUJPONFBTVSFE XJUINFSDBQUPBDFUZMUSJHMZDJOFEJVSFUJDSFOPHSBQIZJOVOJ MBUFSBMIZESPOFQISPTJT+6SPMq 4POH$ 1BSL) 1BSL4 .PPO,) ,JN,45IFDIBOHFJO SFOBMGVODUJPOJOUIFTVQSBOPSNBMIZESPOFQISPUJDLJEOFZ BGUFSQZFMPQMBTUZ#+6*OUq 0I4+ .PPO%) ,BOH8 1BSL:4 1BSL5 ,JN,44V QSBOPSNBM EJGGFSFOUJBM SFOBM GVODUJPO JT SFBM CVU NBZ CF QBUIPMPHJDBM BTTFTTNFOU CZ N UFDIOFUJVN NFSDBQUP BDFUZMUSJHMZDJOFSFOBMTDBOPGDPOHFOJUBMVOJMBUFSBMIZESP OFQISPTJT+6SPMq $BQPMJDDIJP( +FEOBL3 %JOI- 4BMMF+- #S[F[JOTLJ" )PVMF ". 4VQSBOPSNBM SFOPHSBQIJD EJGGFSFOUJBM SFOBM GVODUJPOJODPOHFOJUBMIZESPOFQISPTJTGBDU OPUBSUJGBDU+ 6SPMq .BFOIPVU" )BN) *TNBJMJ, )BMM. %JFSDLY3" 1JFQT[ "4VQSBOPSNBMSFOBMGVODUJPOJOVOJMBUFSBMIZESPOFQISP TJTEPFTJUSFQSFTFOUUSVFIZQFSGVODUJPO 1FEJBUS/FQISPM q .PPO%) 1BSL:4 +VO/- -FF4: ,JN,4 ,JN+)JXTQ 7BMVFPGTVQSBOPSNBMGVODUJPOBOESFOPHSBNQBUUFSOTPO N5DNFSDBQUPBDFUZMUSJHMZDJOF TDJOUJHSBQIZ JO SFMBUJPO
Wnioski 8OBT[FKPDFOJF OBEOPSNBMOB'8XKFEOPTUSPOOZN XPEPOFSD[V XZTUÂQVKF CBSE[P S[BELP .BB HSVQB DIPSZDI [ UBL GVOLDK VOJFNPMJXJB BOBMJ[Â TUBUZ TUZD[O6[ZTLBOFXZOJLJTVHFSVKKFEOBL FD[ZO OJLBNJ TQS[ZKBKDZNJ QPEXZT[FOJV '8 T OJFEPK
P e d i a t r i a P o l s k a t o m 8 6 , n r 3 , m a j – c z e r w i e c 2 0 11
UP UIF FYUFOU PG IZESPOFQISPTJT GPS QSFEJDUJOH VSFUFSP QFMWJD KVODUJPO PCTUSVDUJPO JO UIF OFXCPSO + /VDM .FE q *OBOJS4 #JZJLMJ/ /PTIBSJ0 $BMJTLBO# 5VHUFQF) &S EJM 5: J XTQ $POUSBEJDUPSZ TVQSBOPSNBM GVODUJPO JO IZ ESPOFQISPUJDLJEOFZTGBDUPSBSUJGBDUPOQFEJBUSJD."( SFOBMTDBOT $MJO/VDM.FEq
249